Max Weber – sosyolojinin öncüsü
Max Weber Almanya’nın en tanınmış sosyal bilimcilerinden biri. Çok kısa süre öncesin kadar en çok alıntı yapılan sosyologlar arasında sayılıyordu. Din ve kapitalizm arasındaki ilişki üzerine yazdığı “Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu” adlı eseri onyıllardır bilimcileri meşgul etmeyi sürdürüyor. Ölümünden 100 yıldan fazla bir süre sonra bile, modern dünyanın tasvirleri olan eserleri hala tüm dünyada okunuyor, tercüme ediliyor ve yeniden yorumlanıyor. Haftalık gazete “Die Zeit”a göre muhtemelen Max Weber’le çok yakından ilgilenmemiş biri dahi onun formülasyonlarından bazılarını biliyordur. Sözgelimi siyasetin “kalın bir kalası delmek” olduğu, “Tutku ve ölçülülükle” yapılması gerektiği gibi formüller efsanevi kitabı 1919 tarihli “Meslek Olarak Siyaset”te okunabilir.
Max Weber belli bir alanının sınırlarını aşmaktan da çekinmeyen bir bilimciydi. Araştırmaları tarih, kültür, ekonomi ve sosyal bilimler gibi alanlarda yoğunlaşıyordu. Yaratıcı çok yönlülüğü konusunda uzun yıllar akademisyen olarak çalıştığı üniversite kenti Heidelberg’in disiplinlerarası çalışan bilim insanlarıyla edindiği deneyimlerden de etkilenmişti. Weber uzmanı Jürgen Kaube, düşünürün doğumunu 150. yılında yayınlanan ve bu büyük Alman bilim insanının yaşamını ve eserlerini anlatan biyografisinde şöyle betimliyor: Heidelberg’de her halükarda ana akımın ötesinde düşünülüyor ve kesinlikle dışında bir yaşam sürülüyordu.
Weber tüm dünyada saygı görüyor
Maximilian Carl Emil Weber 21 Nisan 1864’de Thürıngen eyaletinin Erfurt şehrinde kendi deyimiyle “kentsoylu bir ailenin çocuğu olarak” dünyaya geldi. Weber Berlin’de bugün Humboldt Üniversitesi olan Friedrich Wilhelms Üniversitesi’nde 1882-1886 yılları arasında hukuk, ulusal ekonomi, felsefe ve tarih öğrenimi gördü. Daha sonra Berlin, Freiburg, Heidelberg ve Münih’te akademik çalışmalar yürüttü ve dersler verdi. Zamanının pek çok entelektüeli gibi o da uzun süre milliyetçi eğilimlere sahiptiyse de Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından sol liberal demokrat kanatta yer aldı.
Weber’in çalışmalarının uluslararası düzeyde etki yapması çok erken dönemlere kadar uzanır: Weber Vakfı’na göre “1894 ve 1896 yıllarında yayımlanan borsa üzerine yazıları hemen 1987 yılında Rusçaya çevrilmişti. O günen bu yana eserleri pek çok dile çevrilmiştir.” Sosyal bilimler alanında çalışan bu araştırma kuruluşu yoğun olarak Weber’in tanınması için çalışıyor. Örneğin geçtiğimiz yıllarda Japonya’da yeni nesil bir grup araştırmacı Weber’in 100 yılın ardından hala etkisin sürdüren çarpıcı düşünceleri üzerine çalışmaya başladı.
© www.deutschland.de