“Bunu bir kere daha düşünün!”
Dünya genelinde politikacıların ve yayın organlarının Almanya’da hedeflenen koalisyon görüşmelerinin bitirilmesine verdiği tepkiler.
Almanya dışında da pek çok insan, Berlin’de olan biteni yakından gözlemliyor. Özellikle de Brüksel’de ve Avrupa başkentlerinde politikacılar ve gazeteciler yeni bir hükümet arayışını takip ediyor.
En önemli partnerimizin istikrarlı ve güçlü olmasını arzu ediyoruz.
Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron “Jamaika” benzetmesiyle anılan koalisyon formülü için yapılan yoklama görüşmelerinin akamete uğraması karşısında kaygısını dile getirdi: “Durumun gerginleşmesi bizim yararımıza değil. Birlikte yol alabilmek için, en önemli partnerimizin istikrarlı ve güçlü olmasını arzu ediyoruz.”
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ise iyimser bir tepki verdi: Junker adına yapılan resmi açıklamada “Almanya’da anayasaya uygun sürecin, istikrar ve devamlılığın temelini sağlayacağından kuşkumuz yok” denildi.
Uzun süren koalisyon müzakereleri konusunda Hollanda deneyimli. Dışişleri Bakanı Halbe Ziljstra Almanya’daki son durum karşısında, görüşmelerin – onun bakışına göre bu kadar kısa zamanda –kesilmesi karşısında şaşkınlığını ifade etti: “Hollanda’da bir hükümet kurabilmek için yedi ay harcadık. Bana sorulursa, bir kez daha düşünün ve mümkünse yeniden görüşmelere başlayın.” Görüşmelerin son bulması “Avrupa için kötü bir haber”. Ziljstra yeni şeçimlerin tavsiye edilecek bir şey olmadığını, en elverişsiz senaryo olduğunu belirtti.
Zorlu hükümet kuruluşlarında deneyimli bir diğer millet Belçikalılar. Dışişleri Bakanı Didier Reynders’in tepkisi de buna uygun biçimde sakin oldu. “Belki de pek çok ülkede yeni bir gelenek bu.”
Almanya istikrarlı bir ülke; toplumun ruh halini oluşturan şey istikrarı önleyici kararlılık.
Çeşitli ülkelerin medya organları da koalisyon ön görüşmelerinin akamete uğramasını konu ettiler. Fransa‘dan “Le Monde”un yorumu: “Bu kriz Avrupa’da on yıla varan krizden çıkma yönünde soluksuz çabaların ardından Avrupa projesinin yine güçlenmeye başladığı bir anda geldi. Almanya AB içinde sadece en büyük ekonomiye sahip ülke değil, aynı zamanda Birliğin istikrar unsuru ve tüm Avrupa projesinde Fransa’nın en belirleyici partneri. Siyasetin sorumluları bunun bilincinde olmalılar.”
“New York Times” da bu durumun AB’ye olası yansımalarını konu etti: “Almanya’daki belirsizlik AB için ağır bir darbe anlamına gelebilir. Geçtiğimiz on yılda Merkel bölgedeki baskın siyasi aktördü. 2008 mali krizinin ardından AB’nin sancılı sürecin içinden geçirilme başarısı ve son dönemlerde Avrupa’da ve başka yerlerde popülist siyasetin karşısında güçlü duruş onun hanesine yazılıyor.”
İngiliz gazetesi “Guardian” Almanya’nın siyasi sistemine büyük güveni dile getirdi, ama aynı zamanda sıradışı bir durum olduğunu da: “Almanya istikrarlı bir ülke; toplumun ruh hali, geçmişteki örneklerde olduğu gibi istikrarsızlıkları önleyen kararlılıktan besleniyor. Büyük Britanya’da koalisyon görüşmelerinin başarısızlığı iç siyasette ağır bir krize sebep olabilir ve bir sonraki hafta sonuna kadar çözüm bulunmasını zorunlu kılabilirdi. Buna karşılık Almanya’nın önünde hükümet oluşumunu çözüme kavuşturmak için haftalar, aylar var; ama ülke aynı zamanda daha önce bilmediği bir ortama giriyor.”
