“Yeniden inşa paralel olarak yürütülmeli”
Bilim insanı Solveig Umrichter Ukrayna’daki yeniden inşa için hangi adımların zamanında atılması gerektiğini açıklıyor.
Leipzig Üniversitesi’nden barış ve çatışma araştırmacısı Solveig Richter, barış süreçleri ve savaştan çıkmış ülkelerin yeniden inşası konularında uzman. Bilim insanı Alman Hükümeti tarafından “Ukrayna’nın Yeniden İnşası” platformuna davet edildi. Berlin’deki Yeniden İnşa Konferansı öncesinde Ukrayna’daki zorluklar, başka bölgelerdeki deneyimler ve gerekli yardımların büyük çeşitliliğinden bahsediyor.
Bayan profesör Richter, Ukrayna’da savaş sürerken yeniden inşa konusu ne kadar önemli?
Aslında en büyük meydan okuma Rusya’ın Ukrayna’ya saldırılarının devam ediyor olması. Bu nedenle şu anda yeniden inşa önlemlerinden ziyade silah tedarikine odaklanılmış durumda. Ancak yeniden inşa da paralel olarak yürütülmeli. Örneğin ülkeyi altyapısını korumak konusunda desteklemek gibi. İnşa önlemlerini yönetebilecek kurumların şimdiden oluşturulması da önemli. Ve son olarak savaşın Ukrayna halkı için hangi sonuçlara yol açtığıyla ilgilenmeliyiz. Sivil toplum yapıları kısmen yerle bir olmuş durumda.
Yeniden inşa, yıkılan evlerin ve altyapının inşasının ötesinde ne anlama geliyor?
Örneğin Ukrayna’nın AB’ye katılma isteği dikkate alındığında demokratik reform süreçleri de söz konusu oluyor. Okulları düşündüğümüzde, yeniden yapılanma sadece binaların onarılması anlamına gelmiyor, aynı zamanda öğretmenler için geri dönüş programları veya müfredatın gözden geçirilmesi anlamına da geliyor. Ancak her şeyden önce, travma geçirmiş toplumlarla karşı karşıya olduğumuzun bilincinde olmalıyız. İnsanların çatışma ve bunun sonuçlarıyla başa çıkabilmek için irtibat noktalarına ve programlara ihtiyacı var. Daha sonrasında askerler için entegrasyon programları da gerekecek.
Batı Balkanlar veya Kolombiya gibi diğer çeşitli ülkelerde ve bölgelerde de yeniden inşa konusunda araştırmalar yaptınız. Ukrayna’ya yardımcı olabilecek deneyimler veya örnekler var mı?
Görevlerden biri, büyük mali desteği demokratik olarak kontrol etmek ve yolsuzluğu önlemek. Diğer bir önemli nokta ise çeşitli ülkelerden sivil toplum kuruluşlarına ve şirketlere kadar bağışçılar arasındaki koordinasyon. Çünkü en büyük tehlike herkesin kendi yolundan gitmesi ve bu nedenle bazı projeler iki kez teşvik alırken diğerlerinin hiç teşvik alamaması. Diğer ülkelerdeki tecrübeler, desteklenen aktörlerden bazılarının toplumda yeterince kök salmadığını gösteriyor. Bu yüzden şüphe halinde daha küçük miktarların yerinde, bürokrasiden uzak bir şekilde dağıtılması daha iyi olur.
Yeniden yapılanma yardımı nasıl iyi koordine edilebilir?
Bir olasılığı çeşitli para bağışçılarının ödeme yaptığı fonlar oluşturuyor. Ayrıca Ukrayna’daki Alman Yeniden Yapılanma Kredi Enstitüsü gibi süreçleri yöneten ve koordine eden kurumlar da önem taşıyor. Ancak aynı zamanda bu tür kurumların çok iyi öz denetim mekanizmalarının da olması gerekiyor.
Diğer taraftan operasyonların yerel düzeyde bir miktar merkezi olmayan bir yapıda olması gerekiyor. Mesela bu noktada kardeş şehir uygulamasına güvenebilirsiniz çünkü bu projenin katılımcıları yerel bölgeyi iyi tanır ve ihtiyaçların nerede olduğunu daha iyi bilirler.
Şu anda temelde Ukrayna için daha fazla desteğin seferber edilmesine odaklanılıyor. Bu bağlamda devletlerin yanı sıra özel sektörün önemi nedir?
Çok önemli. Özel şirketler veya vakıflar Ukrayna’nın uzun vadede yeniden inşası için belirleyici bir rol oynuyor. Ancak bu sadece büyük şirketlerle ilgili değil. Merkezi olmayan ekonomik kalkınmayı teşvik eden küçük ve orta ölçekli şirketler arasındaki işbirliği de son derece önemli.