Yeniden yapılanma için hep birlikte

Şubat 2023’teki depremden bu yana Almanya ve Türkiye, afet bölgelerinde yaşayan insanların içinde bulunduğu sıkıntıları azaltmak ve hasarları gidermek için sıkı bir işbirliği içinde. Temmuz ayında her iki ülkenin ticaret odaları, Avrupa’daki özel sektörün deprem bölgelerindeki yeniden yapılanmaya katılımını desteklemek için, Berlin’de bir konferans organize etti. Depremden etkilenmiş genç insanlar için bir müşterek eğitim inisiyatifi de planlanıyor.

Türkiye ve komşu Suriye’de gerçekleşen depremde 58.000’den fazla insan hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler’in tahminine göre Türkiye’deki yeniden yapılanmanın maliyeti yaklaşık 100 milyar ABD doları. Hatta Türk ekonomik araştırmalar enstitüsü TEPAV, önümüzdeki beş yıl için yaklaşık 150 milyar ABD dolarlık bir finans ihtiyacından bahsediyor. Deprem sırasında 300.000’den fazla bina yıkıldı veya ağır hasar gördü. Yolların, okulların, hastanelerin yeniden inşa edilmesi gerekiyor.

Şansölye Scholz ve Başkan Erdoğan’ın video mesajları

Olaf Scholz Berlin Konferansı için bir video mesajında “Acı ve yıkım bizi tam kalbimizden vurdu” dedi. Türkiye’ye uzun vadeli yardım sözü verdi. Ancak meydan okumalar göz önüne alındığında, kamu yardım fonlarının yeterli olmayacağını belirtti. “Bunun için taşın altına elini koyan şirketler gerekiyor” dedi Almanya Şansölyesi. Aynı şekilde bir video mesajı yayınlayan Türkiye Başkanı Recep Tayyib Erdoğan da katılımcılara çağrıda bulundu: “Siz, arkadaşlarımızın destekleriyle bu görevin üstesinden geleceğimizi umuyorum.”

Almanya Türkiye’ye en başından beri krizin aşılması konusunda destekledi ve şimdiye kadar 125 milyon Euro yardım sağladı. Alman yardım kuruluşları binaların yıkıntıları altında kalmış insanları kurtarmak için yardım ekipleri gönderdi ve afet yardımında bulundular.

Depremden sonraki günlerde ve haftalarda Almanya’da yaşayan Türk kökenli Almanlar ve Türk vatandaşları özellikle aktifti. Ayni yardımlar topladılar ve deprem bölgelerinde çalışma ekipleri organize ettiler. Ayrıca bir çoğu da afet bölgesindeki yakınlarını Almanya’ya getirdiler. Federal Hükûmet bunun için basitleştirilmiş bir vize süreci başlattı.

Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Pınar Ersoy da Berlin’de Türkiye’deki Alman şirketlerinin de deprem sonrasında dayanışma içinde olduklarını ifade etti. “Üyelerimizden bir çoğu yardım faaliyetlerine katıldı veya spontane para yardımında bulundu”. Türkiye’deki Alman şirketlerinin toplamda 11 milyon Euro yardım sağladığını belirtti.

Yeniden yapılanma için geniş kapsamlı çalışmalar

Alman-Türk ekonomik ilişkileri geleneksel olarak sıkı ve her iki ülke arasında politik gerilimler olduğu dönemlerde bile krizlere karşı dayanıklı olduğunu gösterdi. 7.000’in üzerinde Alman şirketi Almanya’da temsil ediliyor; bir çoğu da yeniden yapılanmaya destek oluyor. Almanya Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı da çalışmaları özellikle sürdürülebilir ve iklim dostu yatırımlar için teşvik tedbirleri ile de, örneğin yenilenebilir enerjilerin geliştirilmesi yönünde, destekliyor.

Yeniden yapılanmada öncelik evlerin inşasında, çünkü deprem bölgesindeki yaklaşık iki milyon insan halen geçici barınaklarda yaşıyor. Başkan Erdoğan bir yıl içinde 300.000’in üzerinde ev inşa edileceğini bildirdi. İlk evlerin yıl sonunda depremzedelere verileceği söyleniyor. Ayrıca deprem bölgelerinde Türk sanayisi ve turizm ekonomisi için önemli lokasyonlar bulunuyor. Buralarda da yatırımlar gerekli. Ağır hasar gören büyükşehir Kahramanmaraş’ın Sanayi ve Ticaret Odası başkanı Mustafa Buluntu, Berlin’de şehrin toplanma bölgesindeki fabrikaların yüzde 95’inin henüz faaliyete geçemediğini ve 2.500’ün üzerinde küçük ölçekli işletmenin tahrip olduğunu belirtti.

Zorluklar göz önüne alındığında ticaret odaları işbirliğini derinleştirmeye devam etmek istiyor. Berlin’deki Alman-Türk Yeniden Yapılanma Konferansı’nın devamı gelecek. Sonraki toplantı 2024 yılında Türkiye’de gerçekleşecek 2025 yılında Brüksel’de üçüncü bir konferans yapılması planlanıyor.