“Avrupa’daki pozitif güçleri desteklemek”

Avrupa Birliği’nin geleceği, siyaset bilimci Daniela Schwarzer’in çalışmalarında yıllardır temel bir konu. Kendisi Alman Dış İlişkiler Konseyi eski direktörü ve Bertelsmann Vakfı Yönetim Kurulu üyesi, ayrıca Alman ve Fransız hükümetleri tarafından AB reformu için oluşturulan çalışma grubunda yer alıyor. Avrupa seçimi, AB’nin karşı karşıya olduğu meydan okumalar ve AB’nin gücü hakkında konuştu.

Bayan Profesör Schwarzer, Almanya’nın veya diğer AB ülkelerinin ulusal seçimlerine kıyasla Avrupa seçimi nasıl bir önem taşıyor? 

Haziran ayında 400 milyondan fazla Avrupalı yeni parlamentoyu seçerken AB’nin önümüzdeki beş yılda izleyeceği rotayı da büyük ölçüde belirleyecek. Seçmenler yeni parlamenterleri seçecek ve onların onayıyla Avrupa Komisyonu ve Avrupa’nın diğer üst düzey mevkileri şekillenecek. Parlamento ayrıca AB bütçesi ve uluslararası anlaşmalar gibi konularda yasamada belirleyici bir rol oynuyor. Pek çok konuda Bakanlar Kurulu’nda hükümetlerle eşit düzeyde kararlar alıyor. 

Bu nedenle 9 Haziran’da oy kullanmak çok önemli. 2019’da gerçekleşen son Avrupa seçiminde Avrupa çapında oy katılımı yüzde 50,6 ile sevindirici ölçüde yüksekti. Bu, 1994’ten bu yana en yüksek değerdi çünkü özellikle – çoğu iklimle ilgili kaygılar taşıyan – genç insanların oylamaya katılımı yüksekti. 2024’te de tekrar harekete geçecekler çünkü aralarında Almanya’nın da bulunduğu çoğu AB ülkesinde seçme hakkı ilk kez 16 yaşa indi. 

Seçim Avrupa politikasının rotasını belirlemek şeklinde de algılanıyor mu?

Kampanyalar halen ulusal düzeyde yürütülse ve şekillendirilse de geleceğe dönük müşterek konulara bakış bir meydan okuma olarak kalıyor. Onuncu Avrupa seçiminde de ortak bir seçim günü belirlenmiş değil, oy kullanma yaşı 16 ila 21 arasında dalgalanıyor. Ulusal partilerin ulusal listelerindeki ulusal adaylar için oy kullanılırken Avrupa partileri yok. Bu nedenle 2024’teki Avrupa seçimi de yine ulusal hükümetler için bir vaziyet değerlendirmesi sayılabilir, Almanya için ise bir tür öne alınmış Federal Meclis seçimi gibi. Aslında büyük siyasi konular ve riskler göz önünde tutulduğunda, müşterek bir siyasi söylemin ve Avrupa çapında seçim kampanyasının tam zamanı. 

AB şu anda ve Avrupa Parlamentosu’nun önümüzdeki yasama döneminde hangi temel meydan okumalarla karşı karşıya?

Avrupa, gittikçe daha hızlı değişen ve çatışmalarla boğuşan bir dünyada kendini kanıtlamalı. Kıtamız Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’daki savaşla sarsıldı, Çin haksız rekabetle dünyanın en önemli gücü olmaya ve Avrupa değerlerine uymayan kriterleriyle uluslararası düzeni yeniden şekillendirmeye çalışıyor. ABD ile ilişkilerimiz büyük ölçüde kasım ayında yapılacak seçimlerin sonucuna göre belirlenecek ve ABD'nin Avrupa'nın güvenliğindeki güçlü rolü muhtemelen değişecek.

Yani Avrupa kendi güvenliği, rekabet gücü, iç dayanışması ve dış eylem kabiliyeti için, kısacası kıtamızda refah, demokrasi ve barış için, sosyal ve demokratik açıdan uyumlu bir yeşil ve dijital dönüşüm için daha fazlasını ortaya koymalı. Bunlar, Almanya gibi büyük bir ülke de dahil olmak üzere hiçbir üye devletin tek başına üstesinden gelemeyeceği çok büyük görevler.

Tüm bunların ötesinde en önemli görev, Avrupa'daki pozitif güçleri desteklemek ve gelecek için olumlu bir vizyon geliştirmek. AB, başarılı demokrasilerin ve büyük bir pazarın benzersiz bir birliği – bu nedenle diğer devletler ve özellikle vatandaşlar bu birliğe katılmak istiyor. AB’de pek çok kurucu, harika araştırmacılar ve çalışkan bir sivil toplum var. Bunların hepsi de vatandaşların, özellikle de genç neslin geleceğe yönelik iyimserliğine gölge düşüren zorluklara verilecek cevabın bir parçası olmalı. Bunun için AB’nin bazı yerlerde daha esnek ve yaratıcı olması ve bazı üye devletlerde demokrasinin zayıflamasına karşı koyması gerekiyor. 

Avrupa Birliği’nin olası bir genişlemesi nasıl bir rol oynar?

Avrupa’nın siyasi coğrafyası sorusu Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından beri tekrar gündemde. Doğu Genişlemesi’nden 20 yıl sonra AB'ye yeni katılımlar artık bir kez daha AB komşuluğunu istikrara kavuşturmak ve Rusya ile Çin'in kıtada artan hakimiyetine karşı koymak için acil bir adım olarak görülüyor. Önümüzdeki yasama döneminde AB’nin kendi içinde hazırlanması gerekiyor. Çünkü genişleme ancak birliği aynı zamanda güçlendiriyorsa mantıklı olur. Yeni bir önceliklendirme yapılmadan, ilgili politikaların finansmanı gözden geçirilmeden ve bazıları zaten sınırlarına ulaşmış olan kurumlar ve karar alma mekanizmalarında reformlar yapılmadan bu, başarıya ulaşamaz.