Almanya'dan YZ: Avrupa’nın akıllı alternatifleri

“Nihayetinde ısınma işini tamamlayıp asıl yarışa başlamalıyız.” Alman Bitkom Dijital Derneği’nin yönetim kurulu üyesi Susanne Dehmel kısa bir süre önce dünya çapındaki YZ geliştiricilerinin dikkatlerini çeken bir gelişme hakkında şu açıklamada bulundu: Çinli şirket DeepSeek,ABD’nin üst düzey güncel sistemlerine kıyasla çok daha az kaynakla yetinen bir baz model tanıttı. Normalde bu tarz modellerin uzun süreler boyunca sayısız veriyle eğitilmesi gerekiyor. Dijital uzmanı Dehmel “DeepSeek, YZ piyasasının tahmin edilenden çok daha dinamik olduğunu, henüz galibin de mağlubun da belli olmadığını ve ABD’nin bir YZ tekeli oluşturmaktan uzak olduğunu gösteriyor ” diye açıkladı. Almanya ve Avrupa’daki dijital bağımsızlık ile ilgili tartışmalar için iyi bir haber. 

Daha küçük ve daha verimli 

DeepSeek bunu nasıl başardı? Kristian Kersting için Çin’den gelen bu sürpriz başarı, büyüklüğün niteliksel açıdan birinci sınıf sonuçlar elde etmek için tek başına bir önkoşul olmadığının kanıtı. Kersting, Darmstadt Teknik Üniversitesi’nde bilişim uzmanlık alanında yapay zeka ve makine öğrenimi profesörü ve Almanya’nın önde gelen YZ uzmanlarından birisi. Görüşü şöyle: “Görev parçalara ayrılır ve YZ bunların zorluğuna göre adapte edilir. Baktığınızda 2 ile 2’yi toplama işlemi de tabii ki iklim krizinin çözümüne yönelik sorular kadar büyük bir kapasite gerektirmiyor.” 

Yerel firmalarla ortaklıklar 

Bu da ilk bakışta iç karartıcı bir haberin başka bir açıdan ele alınmasına yol açıyor: Eylül 2024’te bel ki de en tanınmış Alman YZ startup şirketi ve en iyi büyük baz modellerle rekabet bakımından umut vaat eden şirketlerden biri olan Aleph Alpha’nın bu güç savaşından çekileceği öğrenildi. Aleph-Alpha yöneticisi Jonas Andrulis bunun yerine spesifik uygulama alanlarına dönük daha küçük modellere odaklanmak istediklerini ifade etti. Tam da bu yaklaşım orta vadede kendisini amorti edebilir. Aleph Alpha’nın yanında Avrupa çapında YZ alanında umut vaat eden şirketlerden bir diğeri olan Fransız şirketi Mistral de aynı yolda yürüyor. Ve bu konuda kesinlikle başarılı: Mistral’in CEO’su Arthur Mensch gitgide daha fazla Avrupalı şirketin yerel firmalarla işbirliği yapmak istediğini söylüyor. Aleph Alpha halihazırda orta ölçekli Alman şirketleriyle başarılı bir işbirliği yapıyor. “Neticede bu tür modellerin paraya dönüştürülmesi yani somut olarak kullanılabilir hale getirilmesi de önemli. Bu da Almanya ve Avrupa’da diğer yerlere kıyasla daha tutarlı ilerlediğimiz bir yol” diyor YZ profesörü Kersting. 

Avrupa’daki YZ için 200 milyar Euro 

Şubat 2025’te Paris’te gerçekleşen YZ Zirvesi’nden bu yana Almanya ve Avrupa’da YZ’nin geliştirilmesi bakımından acilen ihtiyaç duyulan sermaye artık fazlasıyla kullanıma sunulmuş durumda. AB gelecekte kıtadaki YZ geliştirme çalışmalarına 200 milyar Euro’ya kadar yatırım yapmak istiyor.  

Almanya’daki önde gelen YZ startupları 

Bu, halihazırda günümüzde uluslararası rekabete ayak uydurabilen bir dizi Alman YZ şirketinin de yararına olabilir. Münih Teknik Üniversitesi’nin bir kuruluşu olan Celonis’in değeri şu anda iki haneli milyarlık rakamlarla ölçülüyor. Şirket, firmalara iş süreçlerini analiz etme ve iyileştirme konularında yardımcı oluyor. Startup Black Forest Labs, YZ ile resim oluşturma alanında dünya çapında lider ve Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi'nde uluslararası tanınmış bir yapay zeka araştırmacısı olan Björn Ommer'in araştırma sonuçlarını esas alıyor. Öte yandan Münihli silah şirketi Helsing Avrupa’nın savunma teknolojisi konusunda en hızlı büyüyen şirketi olarak kabul ediliyor beş milyar Euro değere sahip. Belki de yarış daha yeni başladı.