Barış üzerine düşünme

Leibniz Topluluğu kurumları arasında yer alan Frankfurt’taki Hessen Barış ve Çatışma Araştırmaları Vakfı (HSFK), uzmanlık alanlarıyla ilgili konularda iki gün boyunca fikir alışverişinde bulunmaları için konferansa, alanın önde gelen araştırmacılarını davet etti. Almanya’daki en büyük barış araştırmaları kurumu olan HSFK’nın bu davet için iki önemli nedeni var: bunlardan ilki, dünyanın dört bir yanındaki güncel kriz ve çatışmalar nedeniyle, sağlam analiz ve çözüm yaklaşımlarına acil bir şekilde ihtiyaç duyuluyor olması. Bu yüzden de konferansta şu tür sorular ortaya atılıyor: Barış araştırmaları, hangi konuları göz önünde bulundurabilir ve bulundurması gerekir?

İkinci neden de HSFK’nın bu konferansla, araştırma vakfının uzun yıllardır yönetim kurulu üyeliğini ve devletlerin güvenlik ve dünya düzeni politikaları çalışma alanının başkanlığını yürütmüş olan Prof. Dr. Harald Müller’e veda ediyor olması. Özellikle de silahların kontrolü ve silahsızlanma konularında uluslararası alanda tanınmış bir uzman olan Müller’in kurumdaki etkisi o denli büyüktü ki, alanın uzmanları arasında kurum kısaca, “Müller Enstitüsü” olarak anılıyordu.

Silahsızlanma, silahların kontrolü ve yayılmamaları, Alman dış ve güvenlik politikasında öncelik sahibi konular. Hem bu nedenden hem de Müller’in uzmanlığından federal hükümetin de faydalanıyor olmasından ötürü, konferansın açılış konuşmacıları arasında Federal Yönetim nezdinde Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma Konuları Temsilcisi olan Büyükelçi Dr. Patricia Flor da bulunuyordu. Flor, 2015 Martından beri, yeni oluşturulmuş bir bölüm olan Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Düzen, Birleşmiş Milletler ve Silahların Kontrolü bölümünün yöneticiliğini yürütüyor.

Flor, konuşmasında ele alınan konuların güncelliğine değindi: “Bugün, uluslararası düzenin gerçekten de tehlikede olduğunu belirtmek durumundayız. Özellikle de barış ve güvenlik, keza silahsızlanma ve silahların kontrolü alanlarında. Bunu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üzerinden görmek mümkün; Konsey, önemli sorunlarda eyleme geçememektedir. En önemli örnek Suriye. Bunu ayrıca silahsızlanma ve silahların kontrolünde de görebilmek mümkün. Dışişleri Bakanı bu alanda geleneksel silah kontrollerinin yeniden başlatılması için çok yakın zamanda bir girişime ön ayak oldu. Neden? Çünkü biz, Kırım’ın Rusya tarafından hukuka aykırı bir şekilde ilhakının ardından ve diğer başka gelişmeler de üzerinden Avrupa güvenlik düzeni sütunlarının da bugün artık yeterince güçlü olmadığını görüyoruz.”

Konferansa ilişkin de Flor sözlerine şöyle devam etti: “Bu durumdan çıkaracağımız sonuç şu: uluslararası düzenle daha yakından, daha çok ilgilenmemiz gerekiyor. Dışişleri Bakanlığı olarak bu noktada Think Tank’ler (düşünce kuruluşları) ve Bay Müller gibi bu konulara hayatlarını adamış uzmanlarla yaptığımız fikir teatileri de bizim için oldukça önemli.”

Açılış konuşmalarının sonuncusunu da Harald Müller’in kendisi yaptı. Toplanmış olan yol arkadaşlarına yönlendirdiği son derece kişisel sözlerle Müller, soyut bir konuyu, barışı ele alan konferansa gayet somut bir yön kazandırdı: “Eylemlerimizdeki insani unsur, empati, dostluk ve dayanışma... İşte bunlar, ruhlarımızın zarar görmeden kalmasını sağlayan ve insani kalmamıza devam etmememizi sağlayan şeyler işte bunlar.”