Ana içeriğe geç

“Einstein haklı çıktı”

Araştırmacılar kütle çekim dalgalarının varlığını kanıtlayarak çığır açtı.

15.04.2016

Kısa süre önce gelen bir e-posta Karsten Danzmann ve meslektaşları için astronomide yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Bir yazılım tarafından gönderilen bu e-postanın adresi, direktörlüğünü Danzmann’ın yaptığı Max Planck Kütle Çekim Fiziği Enstitüsü’ydü. Yazılım kilometrelerce uzunluğundaki iki ölçüm aracını gözlemliyordu ve e-postanın içeriği büyük bir çığır açacak nitelikteydi: Mesajın içeriğini oluşturan dalgalar Albert Einstein’ın 100 yıl önce genel görelilik teorisinde yer verdiği çarpıcı öngörüyü doğrulayan ilk kanıtlardı. Einstein teorisinde ivme kazanmış her kütlenin yaydığı kütle çekimi dalgalarını tanımlamıştı. Buna göre bir cismin kütlesi ne kadar büyük olursa yaydığı kütle çekim dalgası da o kadar büyüktür. Bu fenomen örneğin ömrünün sonuna gelmiş yıldızlar patladığında gözlemlenebilir. Bu etki dünyada çok düşük olduğundan gözlemlenemez kabul ediliyordu. Ta ki söz konusu e-posta gönderilene kadar. Danzmann durumu kısaca “Einstein haklı çıktı”, diye özetliyor. Dalgalar AND’deki Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory’de (LIGO) kaydedildi. 2016 Şubatında halka açıklanan bu sansasyonel keşifte Karsten Danzmann ve Max Planck Enstitüsü’ndeki meslektaşlarının da payı bulunuyor. Ekip kütle çekim dalgalarını ölçüp bir sinyal gönderebilen çok hassas ölçüm araçlarını geliştirmiş ve kullanmıştı. Elde edilen bilgiler araştırmacıların evrenin oluşumuna ışık tutmalarını sağlayabilir.

www.mpg.de