Federal Cumhurbaşkanı Joachim Gauck 75 yaşında
Özgürlük ve demokrasi, Alman devletinin başındaki ismin hayatına damgasını vuran meseleler.
Joachim Gauck için 2015 yılında belki de 75. Doğum gününden daha da önemli bir tarih varsa o da bu yıl 25ç yılını dolduran Almanya’nın yeniden birleşmesidir. Almanya’nın yakın tarihinde Doğu ve Batı arasındaki bölünme ve halkın esarete karşı başarılı ayaklanması onun hayatına damgasını vuran konular. Gauck kilise mensubu, milletvekili, Doğu Alman Gizli Servisi Stasi’ye ait belgelerin incelenmesi sorumlusu ve 2012 yılından bu yana da cumhurbaşkanı olarak pek çok farklı pozisyonda bu meselelerle meşgul oldu.
Joachim Gauck 24 Ocak 1940’da Baltık Denizi kıyısındaki Rostock’ta dünyaya geldi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman Donanması’nda kaptanlık yapmış olan babası 1950’li yıllarda Sovyet gizli polisi tarafından Sibirya’daki bir çalışma kampına gönderildi; bu olay, Joachim Gauck’un Doğu Almanya’ya karşı tavrını kalıcı şekilde etkileyen ve ona bugünkü “aydınlanmacı bir antikomünist” yaklaşımını kazandırdı.
Gauck her ne kadar aslında gazeteci olmak istediyse de bu isteği Doğu Alman rejiminde imkansızdı. Bu genç adam aynı zamanda kendisine tartışma alanı da sunacağına inandığı Protestan teolojisi alanında eğitim görmeye karar verdi. Papaz olarak daha sonra bir yandan barış ve insan hakları gibi konulara açık forumlar işlevi de gören kilise günleri organize etti. 1989 sonbaharı Gauck için bir dönüm noktası oldu: “O sekiz haftada yürümüyor adeta uçuyorduk. İnanılmaz bir coşku hakimdi.”
SED diktatörlüğüyle yüzleşmede itici güç
Gauck Berlin Duvarı’nın yıkılmasının ardından Doğu Almanya’da yapılan ilk demokratik seçimlerde aday olarak milletvekili seçildi ve diktatörlükle yüzleşilmesi için çalışmalar yürüttü. İki Almanya’nın birleştiği 3 Ekim 1990 tarihinde Federal Yönetim tarafından Stasi belgelerinin incelenmesi sorumlusu olarak atandı. Pek az insan bir resmi makama adını verme şansına kavuşmuştur. Gauck ise bunlardan biri. 2000 yılına kadar onun tarafından yönetilen bu devlet dairesi Almanlar için sadece “Gauck-Dairesi”ydi.
2012 yılında Federal Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenene kadar Gauck tartışma ortamına yayıncı olarak katkıda bulundu. Parti politikası açısından tarafsız bir pozisyon olan bu rolünde de Gauck tartışmalardan kaçınmadı. Bugün de Münih’te 2014 yılında düzenlenen güvenlik konferansında Almanya’nın daha çok uluslararası sorumluluk üstlenmesi gerektiğini dile getirdiğinde olduğu gibi tartışmalara önayak oluyor. Son olarak Thüringen Eyaleti Başbakanı’nın seçimine yönelik tereddütlerini dile getirerek yeni bir tartışma başlattı. Burada ilk defa Doğu Alman rejiminin hakim partisi SED’nin devamı olarak kurulan Sol Parti’den bir siyasetçi bir eyaletin başına geçti. “Siz bir örneksiniz, siz gerçek bir demokrasi hocasısınız”, diye övmüştü Federal Şansölye Angela Merkel beş yıl önce Gauck’un 70. yaş günü şerefine gerçekleştirdiği konuşmada. Bu sözler bugün de geçerliliğini koruyor.
Federal Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un 75. yaşgünü 24 Ocak 2015 tarihinde
