Barışın Tesisi ve Korunması
Barış ve uzlaşmazlık araştırmacısı Thorsten Gromes, toplumların iç savaştan sonra barışa nasıl kavuştuklarını inceliyor.
„Barışı tesis etme ve koruma çabaları ne zaman başarılıdır? Ve başarı neyle ölçülür? Demokratik yapılanmalarla mı, işsizliğin azalmasıyla mı, yoksa okula giden çocukların oranıyla mı? Bunların her biri önemli hedefler, ama başarı demek, en başta çatışmacı şiddetin kalıcı biçimde sonlandırılmasıdır. Bu muazzam bir ödev, birçok iç savaşın yeniden çıkması bunu gösteriyor.
Hessen Barış ve Uzlaşmazlık Araştırma Vakfı Leibniz Enstitüsü’nün bir elemanı olarak bir iç savaştan sonra barışın hangi koşullar altında istikrarlı kaldığı sorusuyla meşgul oluyorum. Barış güçleri göndermek gibi herkesçe bilinen barışı güvence altına alma araçları ne kadar işe yarıyor? Bu amaçla, 1990’dan sonra sona eren iç savaşları inceledim. 22 vakadan yedisinde, birkaç yıl içinde savaş tekrar çıkmış; hem de barış gücünün ülkede olmasına rağmen.
Çoğunlukla umulanın tersine, başarı ve başarısızlık pek de barış misyonunun kendisine, donanımına, oluşumuna ya da ödevine bağlı değildi. Daha belirleyici olanlar, iç savaşın taşıdığı özelliklerdi. Savaşın sonlandırılma biçimi örneğin, önemli bir fark oluşturuyor. Askeri zaferlerden sonra veya barış anlaşmalarından sonra, barış çoğunlukla kalıcı olurken, sırf ateşkesten sonra savaşın yeniden çıkması daha sık rastlanan bir şeydi. Etnik tanımlanmış taraflar arasında yoğun biçimde yürütülmüş iç savaşlar ve uzlaşmazlıklar, barışın korunmasını güçleştiriyor. Aynı şey, savaş sonrası çatışma tarafları arasındaki güç dengesi için de geçerli.
Bir başka araştırma projesinde, İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki insani nedenli askeri müdahaleler denen müdahaleleri inceliyorum. Bunlar; açıklanan amacı, hedef ülke halkını şiddetten korumak olan müdahaleler. Bilinen örnekleri, 1990’lı yıllarda Bosna-Hersek ve Kosova, ve güncel olarak Libya ve Mali.
Suriye’deki şiddetin yıllardan beri medyada çok yer almasına rağmen, burada savaşı sonlandırma amacıyla büyük çaplı bir insani nedenli askeri müdahale olmadı. Böylesi bir müdahalenin başarı olasılığı; diğer nedenlerin yanı sıra, aktörlerin sayısının çokluğu ve bölgedeki diğer uzlaşmazlıkların buradakiyle güçlü bağlantıya sahip olması nedeniyle zayıftı. Ama toplamda araştırma, insani nedenlerle yapılan askeri müdahalelerin hangi koşullarda şiddeti azalttığı veya daha da azdırıdığ konusunda az şey biliyor. Bu konuya ilişkin daha fazla şeyi araştırıp gün yüzüne çıkarmak, bu projenin hedefi.“
Dr. Thorsten Gromes, Frankfurt’ta bulunan Hessen Barış ve Uzlaşmazlık Araştırma Vakfı, Leibniz Enstitüsü elemanı.
You would like to receive regular information about Germany?
Subscribe here:
