İklim nötr sanayi ülkesine giden yolda
Alman sanayisi köklü bir dönüşüm geçiriyor. Enerji dönüşümü gibi tedarik zinciri yasası da sürdürülebilir bir ekonomi sağlamayı amaçlıyor.
İster otomobil sektörü, makine imalatı veya çelik sanayisi olsun: Büyük sanayi kolları on yıllardan beri Almanya’yı ileri taşıyor. Günümüzde pratikte tüm sektörler köklü bir değişimin arefesinde – çünkü 2045 yılına kadar Almanya bir iklim nötr sanayi ülkesi olmak istiyor. Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, Aralık 2021’deki ilk hükûmet açıklamasında "Sanayimizde ve ekonomimizde en az 100 yıldan bu yana yaşanan en büyük dönüşümden" söz etti.
Dönüşümün kalbi enerji dönüşümü
Petrol, kömür, gaz veya nükleer enerjinin yerini önümüzdeki yıllarda neredeyse tamamen rüzgâr, güneş, su veya biyokütle alacak. Henüz 2030 yılında Almanya'nın elektrik tüketiminin en az yüzde 80'inin yenilenebilir enerjilerden sağlanması amaçlanıyor. Ve enerji dönüşümü sağlam adımlarla ilerliyor: Federal Çevre Kurumu’na göre 2023 yılının ilk yarısında yenilenebilir enerjilerin brüt elektrik tüketimindeki oranı yüzde 50’den fazla artmış.
Alman sanayisinin dönüşümü hiçbir yerde, bir zamanlar Almanya’nın kömür yöresi olan Ruhr bölgesindeki kadar göze çarpmıyor. Bir zamanlar yüzlercesi olan taş kömürü ocaklarından sonuncusu 2018 sonu itibariyle kapandı. O dönemde Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier “Burada bir parça Alman tarihi sona eriyor”.
Yakın zamanda Almanya kömür sevkıyatından, tamamen çıkmak istiyor, yani linyit kömürü de sona erecek. Federal Hükûmet bu hedefe 2030 yılında ulaşmak istiyor, yasaya göre bu en geç 2038 yılında gerçekleşmeli. Nükleer enerjiden çıkış halihazırda tamamlandı. Nisan 2023’te son üç Alman nükleer santrali kapatıldı.
Sosyo-ekolojik piyasa ekonomisine giden yol.
Enerji dönüşümü sosyal piyasa ekonomisinden sosyo-ekolojik piyasa ekonomisine dönüşümün bir parçası. Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı bununla “İklim nötrlüğe giden dönüşüm için bir konsepti” görüyor. Bu sanayi dönüşümü somut gerçekleşmeli. Bu konuda çok sayıda örnek var, örneğin en büyük Alman çelik üreticisi Thyssenkrupp’un “yeşil çelik” üretimi ile ilgili planları. Şirket Duisburg’ta iklim nötr olarak üretilen hidrojen ile işletilecek bir tesis planlıyor.
Küresel tedarik zincirlerinde uluslararası sorumluluk
Alman sanayisi tüm dünya ile sıkı bir bağ içinde. İnsan haklarını ve çevreyi uluslararası kapsamda daha iyi korumak için 2023 başına yeni bir tedarik zinciri yasası yürürlüğe girdi. Şirketler hammaddeden bitmiş ürüne kadar tüm tedarik zincirinde insan haklarına uyulması konusunda sorumluluk taşıyor. Çalışma Bakanı Hubertus Heil bu sorumluluğu şöyle açıklıyor: “Küresel ekonomi içinde yer alanlar, küresel kârlar yapanlar, küresel sorumluluk da almalıdır.”