Alman Kayıp Kültürel Varlıklar Merkezi’nin Açılışı

Nazi döneminde gasp edilmiş sanat eserleri konusunu 2013 yılı sonunda manşetlere taşıyan  şey, sansasyonel Cornelius Gurlitt vakası idi. O zamanlar, bir sanat eserleri tüccarının – bu arada ölen- mirasçısının Münih’deki evinde  Picasso, Chagall ve Matisse’nin eserlerinin de arasında olduğu yüzlerce değerli tablo bulunmuştu.  Sanat eserlerinin menşei bilinmiyordu. Bu eserlerin nazi döneminde gasp edilmiş eserler olabileceği şüphesi münferit durumlarda doğru çıktı. Gurlitt’in babası  Hildebrand Gurlitt, nasyonal sosyalist rejim dönemindeki sanat eserleri ticaretinde önemli rol oynayan  şahsiyetlerden biriydi. Nasyonal sosyalistler özellikle yahudi koleksiyonculara ait binlerce tablo, heykel ve diğer kültürel eserleri gasp etmişlerdi. 

Nazilerin Devlet Tarafından Organize Edilen Sanat Eserleri Gaspı

Almanya, geçen yıllarda „Lost Art“ veri bankası ve benzeri  adımlarla bu sanat eserlerinin aranmasına ağırlık vermiş olsa da , 20’nci yüzyılın bu en büyük sanat eseri gaspı sistemli bir biçimde aydınlatılmamıştı. Kültürden Sorumlu Devlet Bakanı Monika Grütters’e göre Alman Kayıp Kültürel Varlıklar Merkezi  (Deutsches Zentrum für Kulturgutverluste)  „Nasyonal sosyalist terör saltanatı döneminde devlet tarafından organize edilmiş sanat eserleri gaspının aydınlatılması yönünde atılmış başka bir adım.“ Merkez, bir vakıf tarafından yürütülüyor ve Monika Grütters vakıf konseyinin yönetimini üstlendi. Bakan, nazi döneminde gasp edildiğinden şüphe edilen eserlerin teşhis edilmeksizin geleckte de müzelerin, arşivlerin ve kütüphanelerin mevcudu arasında bulunmasına Almanya’nın izin veremeyeceğini söyledi. 2015 yılında çalışmalarına başlayan Alman Kayıp Kültürel Varlıklar Merkezi, nazi döneminde gasp edilmiş sanat eserlerini arayan kamu kuruluşlarına danışma hizmeti ve destek verecek.  Özel koleksiyoncular ve özel müzeler için bir program oluşturulacak. Bir vakıf tarafından yürütülen Magdeburg’daki merkez aracılığıyla Federal Hükümet, köken (menşe) araştırmasını daha da yaygınlaştırmak istiyor. Merkezin, 1998 Washington Kuralları – ve 1999 ortak Alman Deklarasyonu – ile ilgili tüm ulusal ve uluslararası sorular için merkezi muhatap olması amaçlanıyor.  Her iki sözleşme kapsamında Almanya ve diğer devletler, naziler tarafından el konmuş veya gasp edilmiş sanat eserlerini tespit edip yasal sahiplerine geri verme yükümlüğü üstlenmişlerdi.