Felaketlerin Uzaydan Engellenmesi

Dünyanın Su Rezervleri Gözlem Altında

Yeraltı sularında yaşanan değişiklikler, eriyen buzullar, daha soğuk, daha nemli ya da kuru ve sıcak hava… Tüm bu olguların yerçekimi üzerinde bir etkisi var. Kütlenin fazla olduğu noktalarda, diğer bölgelere oranla yer çekiminin etkisi az daha güçlüdür.

2002 yılından 2017’yılına kadar “Gravity Recovery and Climate Experiment”, kısaca GRACE projesi ve onun 2018 yılından itibaren devamı olan “GRACE-Follow-On” (GRACE-FO) projesi işte bu farkı değerlendiriyor. NASA ile Alman Havacılık ve Uzay Merkezinin (DLR) birlikte gerçekleştirdikleri ortak projenin uyduları yer kürenin yerçekimi alanı hakkında veri topluyor. Bu verileri ABD’nin Pasadena kentinde bulunan Jet Tahrik Laboratuvarının (Jet Propulsion Laboratory), Austin kentinde bulunan Texas Üniversitesi’nin ve Almanya’nın Potsdam kentinde bulunan Alman GeoAraştırma Merkezi’nin araştırmacılarına gönderiyorlar. Araştırmacılar buralarda yerçekimi verilerinden yola çıkarak, yer kürenin nasıl değişikliğe uğradığını, okyanus seviyelerinin yükselip yükselmediğini, yer altı sularının değişip değişmediğini ya da buzulların eriyip erimediğini, okuyorlar.

Böylelikle Grönland’ın buz tabakasının küçüldüğü, hem de artan bir hızla küçüldüğü, anlaşıldı. Grönland’ın buz tabakası son 20 yılda 4,7 milyar ton buzu kaybetti bile. Bunun sonucunda da okyanus seviyesi her yıl 0,55 mm yükseliyor.

Orman Yangınlarıyla Uzaydan Mücadele

Orman yangınlarının ortaya çıkışını haber veren bir erken uyarı sistemi: Münihli startup Ororatech. Şirketin dört kurucusu Björn Stoffers, Florian Mauracher, Thomas Grübler ve Rupert Amann, daha üniversitede okurken, uzaydan çekilen termik resimler yardımıyla orman yangınlarında erken tanı sağlayan yapay zekâ bazlı bu sistemi geliştirdiler. Bunun için ilk başlarda Avrupa’nın yerküre gözlem programı Copernicus gibi mevcut uzay programlarının resimlerini değerlendirdiler.

Gözlemlerde eksiklikler tespit ettiklerinde, kendilerine ait olan ve Ocak 2022’den bu yana dünyanın yörüngesinde bulunan ilk mini uydularını geliştirdiler. Bu uydu, dünya yüzeyinin yüksek çözünürlüklü termik resimlerini çekiyor ve yapay zekâ yardımıyla değerlendiriyor. Belirgin olan orman yangınlarını YZ anında algılıyor ve dünyaya bildiriyor. Böylece, milli parklar gibi nüfus yoğunluğu olmayan ve zor ulaşılan alanlarda bile, yangının başlamasıyla alarmın verilmesi arasındaki süre sadece birkaç dakikaya inmiş oluyor.

Münihli girişimci şirket gelecekte orman yangınlarının çıkmasının yanı sıra, örneğin suyun toprakta buharlaşması ya da suyun üzerindeki yağ tabaka yoğunlukları gibi, dünyada vuku bulan başka olayları da kaydetmek istiyor. 2022 yılında bu amaçla başka uyduların fırlatılması planlanıyor.

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: