Lojistik made in Germany

Geleceğin lojistiği made in Germany mi? Bu örneğin Heilbronn’a bağlı Öhringen’de söz konusu. Orta ölçekli Dachser şirketinin sanayi ve tüketim malları lojistiği için inşa ettiği hangarın içine göz atanlar, hummalı bir çalışma görüyor: İstif makineleri, yani forkliftler, transpaletler ve çekici araçlar hangarın içinde hızla bir o yana bir bu yana hareket ediyor ve dur durak bilmeden paketleri yükleme rampalarından depoya veya tersi yönde taşıyor. İzleyenlerin görmediği ise tüm bunları kontrol eden Yapay Zeka (YZ): Hangarın tavanında bulunan yüzlerce kamera paketleri, araçları ve akışları otomatik olarak algılıyor.   

Böylece deponun, gerçek zamanlı olarak hangi paketlerin ve araçların o anda nerede bulunduğunu tam olarak gösteren dijital bir ikizi oluşuyor. Barkodların şimdiye kadar gerekli olan elle taraması yapılmıyor. Çalışanların boşaltılan malı nereye yerleştirmeleri gerektiği, doğrudan ekranlar üzerinden gösteriliyor. Bu canlı şeffaflık örneğin kamyonların boşaltılmasını üçte bir oranında hızlandırıyor ve depodaki alanın daha iyi kullanılmasını sağlıyor. Ekip, çoğu zaman futbol sahası büyüklüğündeki aktarma depolarında paketleri aramak yerine, gönderilerin boşaltılmasını ve toplanmasına odaklanabiliyor.  

YZ römorkları ve lojistik dağıtım araçlarını daha iyi yüklemeye ve kapasitesini daha verimli kullanmaya da yardımcı oluyor. Dachser’in Fraunhofer Enstitüsü Malzeme Akışı ve Lojistik IML ile birlikte geliştirdiği yöntemin adı @ILO (Advanced Indoor Localization and Operations). Proje, ülkedeki yüksek teknoloji lojistiğini oluşturan tüm önemli noktaları birleştiriyor: dijital teknoloji, otomasyonlu süreçler ve araştırma kuruluşları ile işbirliği.  

Almanya’nın en büyük ekonomi dallarından biri 

Almanya küresel ticaret yolları ağına tamamen entegre vaziyette ve yüksek verimli bir lojistiğe muhtaç: 2023 yılında çoğu kamyonlarla olmak üzere 4,3 milyar ton mal hareket ettirilmiş. Daha ekolojik olan demiryolları taşıma kapasitesinin beşte birine bile ulaşamamış ve bunun yarısından daha azını iç sularda taşımacılık oluşturmuş. Pahalı veya acil mallar çoğu zaman uçakla hedeflerine ulaşıyor, petrol ve gaz boru hattıyla. Bunlara deniz taşımacılığı ekleniyor: Kargo gemileri müthiş sayıda konteyneri Hamburg, Bremerhaven veya Wilhelmshaven’deki limanlar üzerinden dünya çapındaki deniz ticareti rotaları üzerinde taşıyor. Hamburg limanı özellikle Asya ve Kuzey Amerika ile ticaret için uluslararası ölçekte önem taşıyan bir merkez konumunda. 

Lojistik sektörü karmaşık ve kapsamlı ve Almanya’nın en büyük ekonomi dalları arasında sayılıyor. Sektör 2023 yılında Almanya’da 327 milyar Euro ciroya ulaştı ve lojistik alanında yaklaşık üç buçuk milyon insan çalışıyor. Deutsche Post DHL, DB Schenker, Dachser ve Hermes gibi büyük isimler tüm dünyada lider. Ancak genel olarak bakıldığında sektörü orta ölçek domine ediyor: Almanya’da faaliyet gösteren 70.000 taşımacılık ve lojistik şirketinin neredeyse yarısı en fazla 50 çalışan istihdam ediyor.  

Lojistik – inovatif bir sektör

Alman şirketleri sert küresel rekabetin içinde mükemmel bir saygınlık kazanmış durumda. Würzburg-Schweinfurt Teknik Üniversitesi’nden Profesör Christian Kille “Almanya’dan lojistikçiler dünya çapında yüksek bir itibarın keyfini sürüyor” diye onaylıyor. Tabii ki bunun nedenleri var: Bilim insanı “Süreçlere hakimler ve çok inovatifler” diyor. 

Geçtiğimiz yıllarda yaşanan krizlere rağmen birçok şirket saf nakliye planlamasını ve uygulamasını aşarak kendilerini geliştirmeyi bildiler. Müşterileri için klasik lojistikle artık hiç alakası olmayan birçok hizmeti yerine getiriyorlar. Örneğin otomobil endüstrisi için montaj yapıyorlar veya elektronik ile moda şirketleri için iadeleri tasnif ediyorlar. Bunun haricinde çözümleri, hizmetleri ve yazılımları “logistics as a service” olarak sunuyorlar: Bulut platformları, çevrimiçi pazar yerleri ve dijital kargo borsaları endüstriyi ve ticareti çabucak ve basit bir şekilde lojistikçilerle ve nakliyecilerle buluşturuyor. Saf dijital, platform ve veri bazlı nakliyeler de heterojen sektörün bir parçası. Örneğin 2015 yılında kurulan “Dijital nakliye” Sennder bir milyar Euro üzerinde bir ciroya sahip.  

Üretimde robotlar! 

Yüksek küresel rekabet baskısı yüzünden Alman sanayi ve ticaret şirketleri de lojistik alanındaki maliyetleri daha aşağıya çekti. Aynı zamanda, sektörü düzenli olarak gözlemleyen ve uzmanlardan oluşan Lojistik İşleri Kurulu’nun 2025 yılının mart ayında tespit ettiği üzere, lojistikte otomasyon ve dijitalleşme sayesinde verimliliklerini artırmayı başardılar.  

Sanayi üretiminde taşıma robotları, mal depolarını üretim hatlarıyla birleştiriyor. Otomobil endüstrisi özellikle ileride: Yeni teknik standartlar, tüm filoların birçok farklı üreticinin mobil robotları üzerinden bir yazılım vasıtasıyla kontrol edilmesini sağlıyorlar. Ticaret alanında da birçok süreç otomasyonlu. E-Ticaret şirketlerinin devasa dağıtım merkezlerinde binlerce robot milyonlarca gönderiyi gönderime hazır hale getiriyor, bu sırada çok modern tasnif tesisleri destek sağlıyor.  

Lojistik alanında, sanki bilim kurgu filmlerinden fırlamış insan benzeri robotlar da giderek daha fazla kullanım alanı buluyor: Örneğin Dortmundlu Fraunhofer IML’nin EvoBot’u itebiliyor, çekebiliyor ve taşıyabiliyor – ve iki adet (tekerlek) bacak üzerinde hareket ediyor.  

Çözümler için tutku 

Ancak giderek artan otomasyona rağmen lojistik yüksek insan çalışması gerektiren bir iş olarak kalmaya devam ediyor. Çalışanlar, tam da bunun sektörü bu kadar heyecan verici yaptığını söylüyor: birçok farklı çalışma alanı; daima küresel, ulusal veya yerel trendleri göz önünde bulundurarak. 

Çünkü ister jeopolitik krizler, ister iklim değişikliği veya teknolojik ilerlemeler olsun: Tedarik zincirlerinin her zaman tekrar ayarlanması gerekiyor. Gemiler Süveyş Kanalı’nda takılıp kaldığında, bir çatışma nedeniyle hammaddeler artık mevcut olmadığında veya talep aniden arttığında hep öncelikle lojistikçilere iş düşüyor.