Ana içeriğe geç

Cesaret ve Karşı Duruş

20 Temmuz, Stauffenberg suikastının 75. yıl dönümü: Nasyonal sosyalizme karşı gösterilen direniş çok katmanlıydı. Bir direnişin panoraması.

Stephan Malinowski, 30.01.2024
Alman direnişinin anısına Berlin Anıt Mekânı
Alman direnişinin anısına Berlin Anıt Mekânı © dpa

Hitler’in 1933’te iktidara gelişine karşı Almanların gösterdiği direnişi çok boyutluydu. Gerçi Alman halkının büyük çoğunluğu, Hitler rejimini 1945’e kadar destekledi. Ama münferit gruplar direniş gösterdiler. Bu gruplar, farklı kökenlere, mesleklere ve yönelimlere sahip kadın ve erkeklerden oluşuyorlardı; aralarında işçiler, subaylar, siviller, üniversiteliler ve aristokratlar vardı. Nasyonal sosyalizme karşı en başta ve en kararlı direniş, nazi rejiminin ilk önce karşısına aldığı gruplardan; komünistler, sosyal demokratlar ve sendikacılardan geldi. Bu grupların üyeleri, örgütleri dağıtıldıktan sonra genelde yeraltında veya sürgün yerinde faaliyet yürüttüler.

Stauffenberg Suikastı

Aristokratlarca icra edilen profesyonel subaylık mesleğinin karizmatik kişiliği Claus Graf von Stauffenberg, Alman direnişinin sembol karakteri sayılıyor. 20 Temmuz 1944’te Stauffenberg’in Hitler’e yaptığı suikast  „Drittes Reich (Üçüncü İmparatorluk)“ dönemindeki en önemli ihtilal girişimi sayılıyor. Stauffenberg’in ana karargaha yerleştirdiği bombanın infilakından Hitler canlı kurtuldu. Gelmiş geçmiş en iyi planlanmış darbe girişimini organize eden, Stauffenberg  ve çevresindeki grubun oluşturduğu ağ, 200’ü aşkın kişiyi kapsıyordu: muhafazakar subaylar ve memurlar, din insanları, ve birkaç sosyalist. Gerçi bu suikast Hitler’e yapılan en tanınmış suikast, ama tek suikast değil; Bu diktatör, 1945 yılına kadar en az 39 suikastten kurtuldu.

Claus Graf von Stauffenberg
Claus Graf von Stauffenberg mit seinen Kindern © dpa

Nazi Rejimine Karşı Görünmez Direniş

Rejim karşıtları çoğu kez tek başına hareket ettiler: Berlin’de Elise ve Otto Hampel ismindeevli bir çift,  1940’tan itibaren nasyonal sosyalizme karşı direniş çağrısı içeren bildiriler dağıttı. Günümüzde onlardan daha çok tanınmış olanı, Beyaz Gül: Münihli ünversite öğrencileri Hans ve Sophie Scholl ve onların etrafındaki grup, bildiri dağıtırken ele geçirildi. 22 Şubat 1943’te Scholl kardeşler ve diğer kavga arkadaşları idam edildiler.

Direnişin daha az görünür biçimleri de önemliydi: Yıkıcı bilgilendirme ağları, aranan kişilerin saklanması, Yahudi vatandaşlara sahte pasaportlar yapılması, BBC haberlerinin yayılması, zorla çalıştırılan yabancı işçilere gizlice ekmek dağıtılması, Hitler selamı vermenin reddedilmesi... 

Nasyonal Sosyalizme Karşı Direnişin Tarihi Önemi

Nasyonal sosyalizm dönemindeki direniş, görünürde başarısızlığa uğramış olmasına rağmen, insancıllığın, empatinin, cesaretin ve karşı duruşun tahrip edilemeyen, totaliter diktatörlük koşullarında dahi canlı kalmayı başarmış, son parçasını simgeliyor. Farklı direniş gruplarını birleştiren, rejimin kararlı biçimde reddi, 1945 sonrası Almanya’da siyasi gelenek oluşturulması için geriye kalan en önemli mirastır.

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany?
Subscribe here: