Barışın bir garantörü
AB kriz ve çatışma bölgelerinde giderek daha çok sorumluluk üstleniyor ve bir savunma birliğine dönüşmenin temelini atıyor.
AB’nin ortak bir ordusu olmasa da Avrupa Güvenlik ve Savunma Birliğinin oluşturulması yolunda önemli aşama kaydedilmiş durumda: AB ülkeleri, askeri yapılarını ve sistemlerini daha iyi şekilde eklemlenebilecek ve ortak uluslararası operasyonlar düzenleyebilecek şekilde birbirine uyumlu hale getiriyor ve güçlendiriyor. Bunu sağlayan Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği Savunma Anlaşması” (Permanent Structured Cooperation, PESCO). 2017 yılında 28 AB ülkesinden 25’inin aldığı karar doğrultusunda hayata geçirilen PESCO ile katılımcı AB ülkeleri bağlayıcı yükümlülükler üstlendiler ve ilk defa birlikte ve ortak kararlar doğrultusunda askeri yetkinliklerini iyileştirme iradesi ortaya koymuş oldular. Katılımcı ülkelerin oluşturduğu küçük gruplar halihazırda 17 iddialı projeyi hayata geçirmek için çalışıyor. Ayrıca 2018 sonbaharında yeni projeler hayata getirilecek. Bu projelerin hedefi AB’nin askeri alanda hareket kabiliyetini belirgin şekilde artmasına katkıda bulunmak.
AB aynı zamanda sivil kriz yönetiminin profesyonelleşmesi için de çalışıyor. Ye ülkeler 2018’in sonuna kadar büyük hedefler taşıyan Sivil Pakt’ı (“Civilian Compact”) karara bağlaması ve sivil kriz yönetimine yönelik yetkinliklerin arttırılmasına yönelik bağlayıcı yükümlülükler üstlenmeleri planlanıyor. Almanya kriz uzmanı görevlendirme kuruluşu “Uluslararası Barış Misyonları Merkezi” ile bu alanda başı çeken ülkelerden biri olarak yapılandırılma sürecinde pek çok fikir ve öneri sunuyor.
PESCO ve Sivil Pakt “Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası”nı (OGSP) kararlı bir şekilde geliştirmeye yönelik ve operasyonlara dayalı uygulamalar. Hedef AB ülkelerinin tek bir güç haline gelmesi ve kapasitelerini birleştirmek. Çatışmalara eğilimli bir dünyada Avrupa’yı zinde kılmak ve krizlere gereken tepkiyi verme becerisini arttırmak önem taşıyor.
Günümüzde üç farklı kıtada toplam 16 OGSP misyonu ve operasyonu yürütülüyor. Bunlardan altısı askeri karaktere sahipken diğer onu tamamen sivil misyonlar. AB bayrağı altında yerkürenin dört bir köşesindeki operasyonlarda görev yapan yaklaşık 5000 kişinin birkaç yüzünü, Almanya’dan katılan görevliler oluşturuyor.
MALİ
Asker ve polislere eğitim
Mali’nin kuzeyinde bitmek bilmeyen bir çatışma devam ediyor. Düzgün işleyen savunma güçleri olmadan ülke daimi olarak tehlike altında ve kırılgan durumda. AB, Bamako’daki Mali yönetiminin daveti ve BM’nin 2085 numaralı kararnamesi doğrultusunda 2013 yılının başından bu yana Mali ordusuna bir askeri eğitim misyonuyla destek veriyor. EUTM Mali (European Training Mission) olarak adlandırılan misyonun amacı orduya eğitim ve danışmanlık hizmeti sunarak ülkenin dışarıdan yardım almadan kendi güvenliğini sağlayabilmesini ve toprak bütünlüğünü koruyabilecek hale gelmesini sağlamak. Şu anda 25 AB ülkesinden toplam 600 askeri personel Mali’de görev yapıyor. Bugüne kadar piyade güçlerinin yüzde 60’ına yakınını oluşturan yaklaşık 12.000 Malili asker EUTM kapsamında eğitim almış durumda. Günümüz itibariyle 150’ye yakın mensubuyla Alman ordusu da misyonun önemli güçlerinden biri ve Kasım 2018 itibariyle buradaki birliğin yönetimini devralacak. AB’nin
Mali tezkeresi 2020 Mayısına kadar geçerli. AB ayrıca 2014 yılının başından beri ülkedeki polis, jandarma ve ulusal muhafız güçlerini EUCAP (EU Capacity Building Mission) adlı sivil bir misyon çerçevesinde eğitim ve danışmanlık çalışmalarıyla destekliyor.
SOMALİ / AFRİKA BOYNUZU
Kapsamlı istikrarın sağlanması
AB, günümüzde birbiriyle bağlantılı ve birbirini destekleyen OGSP operasyonlarıyla Afrika Boynuzu’nda çalışmalar yürütüyor. AB’nin katkıları sayesinde Afrika Boynuzu’ndaki durum fark edilir şekilde iyileşti. EU NAVFOR Somalia misyonu kapsamında yürütülen Atalanta operasyonu 2008 yılından bu yana Dünya Gıda Örgütünün ve AU misyonu AMISOM’un gemilerini koruyor ve caydırma, koruma ve korsanlıkla mücadele çalışmalarına katkıda bulunuyor. “European Training Mission” (EUTM) ise 2010 yılından bu yana komuta kademelerine danışmanlık ve subayların eğitimine yönelik çalışmalarıyla Somali ulusal ordusunun yapılandırılmasına katkıda bulunuyor. 2012 yılından bu yana yürütülen sivil misyon EUCAP kolluk kuvvetlerinin deniz güvenliği alanındaki kapasitesini arttırmayı hedefliyor. Almanya hem Atalanta hem de EUCAP misyonuna sivil ve askeri personelle destek veriyor. Deniz kuvvetlerine ait bir keşif uçağı da düzenli olarak operasyona katılarak uçuşlar düzenliyor. AB’nin Somali’de yürüttüğü üç operasyonun tezkereleri 2020 sonuna kadar geçerli.
KOSOVA
Hukuk devleti yapılarının güçlendirilmesi
Kosova’nın yakın tarihi oldukça inişli çıkışlı: Balkanların kalbindeki bu ülke 1999 yılında gerçekleşen savaştan bu yana çok sayıda siyasi ve ekonomik krizle karşı karşıya kaldı. Bunda pek çok ülkenin uluslararası hukuk kapsamında Kosova’yı bağımsız bir cumhuriyet olarak tanımıyor olmasının da etkisi var. Ayrıca Kosova’nın nüfusu aralarında Sırplar, Türkler, Boşnaklar, Goralılar ve Romanların yer aldığı çok sayıda etnik azınlıktan oluşuyor. Kosova anayasası tüm bu azınlıklara kapsamlı bir koruma garantisi veriyor. AB bu son derece hassas yapıyı güvenceye almak ve daimi olarak güçlendirmek adına çalışmalarına 2008 yılında başlayan ve hukukun üstünlüğüne yönelik misyonu EULEX Kosovo’yu hayata geçirdi. EULEX kısaltması AB’nin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (OSGP) kapsamında yürüttüğü ve hukukun üstünlüğünü sağlamaya ve korumaya yönelik misyonlarını belirtiyor. AB’nin sivil misyonlarından olan EULEX günümüz itibariyle Kosova’da bulunan yaklaşık 700 uzman arasında polis, yargıç, gardiyan ve gümrük görevlileri yer alıyor. Bu görevliler ülkeye polis gücü, yargı ve yönetimde çok etnisiteli bir yapının inşası ve yapılandırılması için yardım ederek dolaylı olarak organize suçla mücadeleye de katkıda bulunmuş oluyor. Alman polis ve sivil destek görevlileri de AB’nin Kosova’daki misyonuna destek veriyor.
IRAK
Danışmanlık faaliyetiyle destek olmak
“İslam Devleti” (IŞİD) olarak adlandırılan terör örgütüyle mücadeleden sonra Irak büyük siyasi, mezhep temelli ve ekonomik güçlüklerle karşı karşıya. Bağdat yönetiminin barışçıl bir gelişme sağlaması ve gelecek için yeni bir toplumsal umut sunması gerek. AB’nin EUAM Iraq adlı misyonu 2017 Kasım’ından bu yana Mezopotamya ülkesine bu zorlu görevde destek olmak için bölgede çalışıyor. Sivil danışma misyonunun başına deneyimli bir Alman federal polis memuru olan Dr. Markus Ritter getirildi. Ritter, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden gelen 35 kişilik ekibiyle Irak İçişleri Bakanlığına ve Irak Ulusal Güvenlik Danışmanlığı Ofisine güvenlik güçlerine yönelik kılavuz ilkelerin geliştirilmesine ve reformların hayata geçirilmesine yönelik danışmanlık hizmeti sunuyor. Hedef, Irak polisinin ve diğer sivil güvenlik güçlerinin yolsuzluk, terör ve organize suçla hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde ve insan haklarını dikkate alarak etkin bir şekilde mücadele etmesine yardımcı olmak. Misyon 2020 Nisanına kadar devam edecek.
UKRAYNA
Güven inşası
Kısa süre önce Odessa bölgesinden 25 savcı tanıklara mahkemede davranılması gerektiğine yönelik eğitimlerini tamamladı: Nasıl sorgu yapılır, tanık güvenliği nasıl sağlanır? Etkili bir vaka incelemesi nasıl yapılır? Tüm bu soruların cevapları ve daha pek çok bilgi verilen eğitim bir parçasıydı. Bu program 2018 Eylül’ü sonundan bu yana yürütülen sivil AB misyonu EUAM Ukraine’nin (European Union Advisory Mission) bir parçası. Doğu Avrupa’daki ülkenin savcıları geleneksel olarak dava dosyasındaki belgelere dayalı çalışırken bu eğitim tanıklarla savcının doğrudan ilişkisine yoğunlaşıyordu. Bu eğitim, Ukrayna’daki sivil güvenlik ayağının reformdan geçirilmesine yönelik yürütülen EUAM kapsamındaki çalışmaların yalnızca çok küçük bir parçası. AB’den yaklaşık 300 uzman 2014’ten bu yana Ukraynalı meslektaşlarına hukuk, kolluk kuvvetleri, yolsuzlukla mücadele ve insan hakları gibi konularda danışmanlık hizmeti veriyor. Bu ulaşılması kolay olduğu kadar zor da bir hedef: Doğru işleyen, verimli ve öngörülebilir, aynı zamanda da halkta güven uyandıran bir yargı ve güvenlik sisteminin inşası.
AKDENİZ
İnsan kaçakçılarıyla mücadele
Onlar, Akdeniz’deki ölümlerin önüne geçmek için insan kaçakçılarıyla mücadele ediyor ve Birleşmiş Milletler tarafından konulan silah ambargosunun uygulanmasını sağlayarak ve Libya sahil güvenlik güçlerine eğitim vererek Libya’da istikrarın sağlanmasına katkıda bulunuyorlar: European Union Naval Force (EUNAVFOR MED Sophia) hem denizde hem de havada yürütülen askeri bir misyon. Operasyonlara 26 ülkeden yaklaşık 1100 asker katılıyor. Almanya şu anda misyona Augsburg firkateyni ve yaklaşık 200 askerle destek veriyor. Operasyon 2015 yılından bu yana Libya ve İtalya kıyıları arasında Almanya coğrafyasına yakın büyüklükte bir alanda, insan kaçakçılığının iş yapma modeliyle mücadeleye katkıda bulunuyor. Misyonda görevli askerler bu denizleri gözlemleyerek insan kaçakçılarının nasıl hareket ve yöntemlerine dair kapsamlı bilgi edinmek için çalışıyorlar. Fakat aynı zamanda gemileri durdurma, arama, el koyma ve daha sonra bir AB ülkesine teslim etmek üzere şüphelileri alıkoyma hakkına da sahipler. Bugüne kadar 140’ı aşkın insan kaçakçılığı şüphelisi İtalyan yetkililere teslim edildi ve kaçakçılar tarafından kullanılan 400’den fazla taşıt imha edildi. Ayrıca askerler misyonun hayata geçirilmesinden bu yana denizde hayati tehlikeyle karşı karşıya kalan 50.000’e yakın insanın da hayatını kurtardı.
Newsletter #UpdateGermany: You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here to:
