Ana içeriğe geç

İç savaş ve romanda kaçış hikayesi

Almanca onun anadili değil, ama bugün Almanya’nın en iyi yazarları arasında. Saša Stanišic Bosna’da iç savaştan önce kaçarak Almanya’ya gelmiş.

28.12.2015

Saša Stanišić

İstisnai yazar

Elde dondurma, bakışlar Heidelberg’in harabe şatosuna dönük ve ağızda çikolota tadı: Saša Stanišic´ Almanya’yla ilgili ilk anısını böyle tasvir ediyor. “Elimizde kağıt helvalarla, her şey gibi bizim için adsız olan bir nehrin kıyısında dolaşıyorduk. Kimseyi anlamıyorduk.” Bosna’nın doğusunda bir kasaba olan Višegrad’da 1978 de doğan Stanišic´’ın annesi Bosnalı bir ­Müslüman babasıysa bir Sırp’tı. Višegrad’ın işgal edilmesinden sonra aile 1992’de Bosna’dan kaçarak Almanya’ya gelmiş.

Almanca anadili olmamasına rağmen, Saša Stanišic´ bugün ­ülkenin en başarılı yazarları arasında yerini almış durumda. “İlk şiirlerimi okulda yazdım” diyor. Bir öğretmen de onun yazdıkları üzerinde düzeltmeler yapıyormuş; Saša Stanišic´ Almanca’yı öğrenmiş, ve neredeyse öğretmen olacakmış. Leipzig’de Alman Edebiyat Enstitüsü’ndeki yüksek öğrenimi sırasında Bosna’yı ve kaçış temasını işlediği şiirleri için 
doğru tonu yakalamış. “Asker Gramofonu Nasıl Tamir Eder“ adlı ilk romanı bir otobiyografi değil, ama iç savaşı, kaçışı ve Almanya’da yeni başlangıcı anlatıyor. Bu romanı, Alman Kitap Ödülü’ne aday gösterildi, bugün 31 dile çevrilmiş durumda. Stanišic´ “Festivalden Önce” kitabıyla 2014 Leipzig Kitap Fuarı ödülünü aldı. Burada Bosna’yla Amanya’nın kuzeyindeki ­Uckermark bölgesi arasındaki benzerliklerin izini sürüyor.

Stanišic´ mültecilerle ilgili bugün yaşanan tartışmalarda ­dışarıya daha fazla açıklık olmalı, diyor. Kendisinin, sıradan bir şey yapar gibi insanlara yardıma hazır çok kişiyle karşı­laştığını belirtiyor.