Spojrzenie na długą drogę na Zachód

Kwestia niemiecka liczy sobie 184 lata. Zapoczątkowana została 6 sierpnia 1806 roku, kiedy to ostatni cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego Franciszek II uginając się pod ultimatum Napoleona zrzekł się korony, zdjął obowiązki ciążce na stanach Rzeszy, rozwiązując tym samym „starą Rzeszę”. Rozwiązaniu uległa 3 października 1990 roku, kiedy Niemiecka Republika Demokratyczna za zgodą dawnych czterech mocarstw okupacyjnych przystąpiła do Republiki Federalnej Niemiec. Historyczne znaczenie zjednoczenia wyraził podczas uroczystości w Filharmonii Berlińskiej prezydent Republiki Federalnej Niemiec Richard von Weizsäcker zdaniem zasługującym na to, by znaleźć się w podręcznikach historii: „Nadszedł dzień, w którym całe Niemcy po raz pierwszy w historii zyskują trwałe miejsce w kręgu zachodnich demokracji.”

W latach 1806 – 1990 kwestia niemiecka nie była bez przerwy aktualna. W okresie istnienia cesarstwa niemieckiego w latach 1871 – 1918 nie myślano nawet, że można mówić o braku jej rozstrzygnięcia. Niewątpliwie ponownie podniesiono ją najpóźniej 8 i 9 maja 1945 roku w momencie bezwarunkowej kapitulacji Rzeszy Niemieckiej przed zwycięzcami II wojny światowej. Podział Niemiec na dwa państwa był tymczasową odpowiedzią na kwestię niemiecką. Odpowiedź ostateczną stanowiło ich połączenie oraz uznanie w świetle prawa międzynarodowego granic z 1945 roku. Od 3 października 1990 roku niepodważalnie wiadomo, gdzie leżą Niemcy, co do nich należy, a co nie.