Almanca diyakritik harfler: iki nokta, bir sürü soru işareti
Ä, ö ve ü harfleri nasıl telaffuz edilir ve bunlar nasıl kullanılır? Almancadaki özel harflerin önemine dair her şey – örneklerle.
A, o veya u harflerinin üzerinde iki nokta önemsiz gibi görünebilir ancak Almanca dilinde bütün bir kelimeyi ve onun anlamını dahi değiştirebilir: Diyakritik harfler hem tını hem de gramer olarak Alman dilinin alameti farikasıdır.
Almancada üç tane diyakritik harf vardır: ä, ö ve ü. Bunlar a, o ve u ünlülerinin özel varyantlarıdır fakat alfabenin 26 harfine dahil edilmemiştir.
Dil tarihinde asıl bir a harfi çoğunlukla ä harfine dönüşmüştür çünkü değiştirilen kelime böylece daha kolay telaffuz edilebiliyordu.
Alman dilinde diyakritik harfler genellikle çoğullarda, küçültme formlarında, derecelendirme sıfatlarda ve bazı fiil türlerinde karşımıza çıkar.
Almancadaki ö, ä ve ü nasıl telaffuz edilir?
Diyakritik harflerin doğru bir şekilde telaffuz edilmesi, anlaşılabilirlik ve iletişim açısından belirleyici bir rol oynar. İşte telaffuza yönelik basit kılavuzlar:
Ä (ä): İngilizcede “bed” kelimesindeki “e” gibi telaffuz edilir
Ö (ö): İngilizcede “bird” kelimesindeki “ö” harfine benzer, dudaklar yuvarlatılır
Ü (ü): Fransızcada “tu” kelimesindeki “u” gibi telaffuz edilir, dudaklar yuvarlatılır
Diyakritik harfler neden önemli?
Diyakritik harfler Alman gramerinde belirleyici bir rol oynar. İşte bazı tipik kullanım alanları:
İsimlerin çoğulu (plural):
Pek çok isim çoğul biçime geçtiğinde ünlü harfini diyakritik harf ile değiştirir.
Örnekler:
Kitap → Kitaplar (Buch → Bücher)
Elma → Elmalar (Apfel → Äpfel)
Boynuz → Boynuzlar (Horn → Hörner)
Çoğulda ne zaman ä kullanılır?
Bazen bir kelimede ä mi yoksa e mi yazılacağına karar vermek zordur. Bu durumda kelimenin köküne bakmak faydalı olacaktır.
Örnek: Eller (“Hände”) mi yoksa eller (“Hende”) mi?
Kök Hand olduğu için a harfi bir ä harfine dönüşür.
Dieses YouTube-Video kann in einem neuen Tab abgespielt werden
YouTube öffnenÜçüncü taraf içeriği
İçeriği gömmek için etkinliğiniz hakkında veri toplayabilen YouTube kullanıyoruz. Lütfen ayrıntıları kontrol et ve bu içeriği görmek için hizmeti kabul et.
Rıza formunu açSalt telaffuzdan ötesi
Kelimelerin anlamı da diyakritik harflerle büyük oranda değişebilir.
Örnek:
“schon” kelimesinin anlamı: bile, çoktan
“schön” kelimesinin anlamı: güzel
Küçültme formu (Diminutiv):
Bir küçültme formu oluşturmak için genellikle bir diyakritik harf eklenir.
Örnekler:
Çiçek → Çiçekçik (Blume → Blümchen)
Kese → Kesecik (Sack → Säckchen)
Sıfatlarda diyakritik harfler:
Almanca gramerinde sıfatlar derecelendirme formunda sıklıkla diyakritik harf alır.
Örnekler:
eski → daha eski (alt → älter)
yüksek → daha yüksek (hoch → höher)
Fiillerde diyakritik harfler:
Fiillerin çekiminde de diyakritik harfler karşımıza çıkabilir, özellikle de ikinci ve üçüncü tekil şahısta.
Örnekler:
sürmek (fahren) → sen sürersin (du fährst), o sürer (er/sie/es fährt)
schlafen → du schläfst, er/sie/es schläft
