Ana içeriğe geç

Geleceğe dönük stratejik sanayi

Tanklar, dronlar ve yüksek teknoloji: Almanya’nın silah sanayisi hızla büyüyor ve Avrupa’nın güvenlik menfaatlerinin merkezinde yer alıyor. 

Björn Müller und Wolf Zinn, 10.07.2025
Rheinmetall’deki tank üretimi
Rheinmetall’deki tank üretimi © Stephan Pramme

Almanya’nın silah sanayisi herhangi bir sanayi değil. Bu sektör Almanya’nın, Avrupa’nın ve tüm NATO İttifakı’nın güvenliği ve savunma yeteneği açısından büyük bir stratejik önem taşıyor – özellikle de Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü uluslararası hukuka aykırı işgal savaşından bu yana artan tehdit nedeniyle. Alman savunma sektörü inovasyon gücüyle Bundeswehr (Alman Ordusu) ve müttefiklerinin donanımına önemli bir katkı sağlamanın yanı sıra tüm Alman sanayisinin performans yeteneğine de katkı sağlıyor. 

Sistem binaları ve güçlü orta ölçekli şirketler 

Almanya’nın savunma sanayisi özellikle bazı “Sistem evleri” etrafında toplanmış orta ölçekli şirketlerden oluşuyor. Bunlar Rheinmetall, Airbus, Krauss-Maffei, Hensoldt ya da Diehl gibi karmaşık silah sistemleri üreten şirketler. Federal Ekonomi Bakanlığı’na göre silah sektörü 105.000 çalışana sahip ve güçlü bir artış eğilimiyle 31 milyar Euro’luk bir ciro üretiyor.  

Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından Bundeswehr’in silah alımını azaltmasıyla Almanya’nın savunma sektörü uluslararası rekabette ayakta kalmayı başardı. İhracat işi yeni odak noktası haline geldi, uzmanların tahminlerine göre katma değerin yüzde 70’ini oluşturuyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü SIPRI’ye göre böylece Almanya dünyadaki beşinci büyük silah ihracatçısı. Küresel ölçekte en önemli Alman silah şirketi Rheinmetall, SIPRI bu şirketi en büyük silah şirketlerinde 26. sıraya yerleştiriyor. Düsseldorflu büyüyen holding, dünya çapında bir üretim ağına sahip en önemli tank (örneğin “Leopard2”) ve mühimmat üreticilerinden biri olarak kabul ediliyor. Rheinmetall şu sıralarda Aşağı Saksonya’nın Unterlüß kentinde bulunan en büyük tesisini yaklaşık 300 milyon Euro’luk yeni bir mühimmat fabrikasıyla büyütüyor. 

Makineli tüfek, tabanca ve el bombası üreticisi Heckler & Koch’un sipariş listesi de uzayıp gidiyor. Şirket nitelikli işçi istihdam ediyor ve tesislerindeki genişlemeye yatırım yapıyor. 

Sektör özellikle katma değerin üçte birinin gerçekleştiği Bavyera’da güçlü bir şekilde temsil ediliyor. Bunun nedeni Bavyera’nın Alman havacılık ve uzay yolculuğu endüstrisinin merkezi olarak önemi ve Quantum-Systems ve Helsing gibi üreticilerin bulunduğu gelişen dron sektörünün burada yerleşik olması. Her iki şirket de Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ne keşif ve saldırı dronları gönderiyor. Helsing 2025 yılında yatırımcılardan 600 milyon Euro daha aldı. Şirket bir çok alanın yanı sıra bir savaş uçağının karmaşık hava savaşı senaryolarında yönetilmesini amaçlayan bir yapay zeka üzerinde de çalışıyor.     

Quantum Systems keşif ve savaş dronları geliştiriyor.
Quantum Systems keşif ve savaş dronları geliştiriyor. © Quantum Systems

Kara kuvvetlerinin silahlarında lider konum 

Fakat Alman silah sanayisinin güçlü yanları zırhlı araçlar, denizaltılar ve savaş gemileri gibi klasik ana silah sistemlerine dayanıyor. Bu alanlarda, özellikle de mikroelektronikte, geniş bir yurtiçi tedarikçi temelinden destek alabiliyor. Kiel’de yer alan Thyssenkrupp Marine Systems (TKMS), nükleer olmayan denizaltılar konusunda dünya pazar lideri ve 2040’lı yılların başlarına kadar da en az 18 milyar Euro’luk sipariş hacmiyle kapasitesini doldurmuş durumda. 

Alman savunma sektörü kara kuvvetleri için üretilen silah sistemleri, araçlar, donanımlar ve teknolojiler konusunda zirvede yer alıyor. Alman üreticiler bu noktada özellikle silah sistemlerinin dijitalleşmesinde dünya standartlarını belirliyor. Mesela Rheinmetall “Lynx” modeliyle ABD ordusunun yeni piyade savaş aracı için son seçim turunda. Kara sistemleri üretiminin dijitalleşme seviyesi de yüksek. Burada sektör, otomobil endüstrisindeki güçlü bağlarından faydalanıyor. Ayrıca savunma sanayisi şu anda bir uyum sürecinde bulunan mobilite sektörünün üretim tesislerini ve nitelikli iş gücünü giderek daha fazla kullanıyor.  

Rheinmetall’de mühimmat üretimi
Rheinmetall’de mühimmat üretimi © Stephan Pramme

Güvenlik politikası şartları nedeniyle yüksek talep 

Alman Federal Hükümeti, NATO’nun gelecekte gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 3,5’unun – şimdiye kadar yüzde iki yerine – savunma yatırımlarına ve ayrıca ekonomik gücünün yaklaşık yüzde 1,5’unun askeri olarak kullanılabilir altyapıya ayırma kararını memnuniyetle karşıladı. Bu bağlamda şu anda Alman üretimi silahlara olan talep yoğun bir şekilde artıyor. Bu artışı yönetebilmek için Almanya’nın silah sektörünün temel bir talebi var: “Avrupa’daki müşteriler ihtiyaçlarını mümkün olduğunca uyumlu hale getirerek bir ‘havuzda’ toplayabilmesi iyi olur. Şu anda sanayi hangi ürünlerden ne kadar ve ne zaman üretileceğine ilişkin net ifadelere ihtiyaç duyuyor” diyor Federal Alman Güvenlik ve Savunma Sanayi Derneği BDSV Genel Müdürü Hans Atzpodien. Şimdiye kadar ülkeler genellikle münferit ve kendi özel istekleriyle sipariş veriyordu, bu da verimli üretimi güçleştiriyordu.  

Federal Hükümet, Bundeswehr, AB ve Almanya’nın müttefikleriyle yapılan yakın fikir alışverişi içinde Alman silah sanayisinin şu anda her zamankinden daha fazla stratejik olarak akıllıca kararlar alması gerekiyor. Bu, herhangi bir sanayi değil.