Pracujemy inaczej!
Pandemia znacznie przyspieszyła proces przemian w świecie pracy. Dokąd wiedzie ta droga? Jak będzie wyglądać praca w przyszłości?
Czwarta rewolucja przemysłowa jest w pełnym rozkwicie. Praca w sieci i cyfryzacja zmieniają nasz rynek pracy jak nigdy dotąd. Stare zawody znikają, pojawiają się nowe. Firmy usprawniają swoje struktury, aby przetrwać w globalnej konkurencji. A sami pracownicy coraz częściej zadają sobie pytanie: Jak chcę pracować? I jakie znaczenie ma praca w moim życiu? Pandemia okazała się być motorem tego rozwoju. To, co wcześniej było domeną uprzywilejowanej mniejszości, dziś jest niemal oczywistością. „Biuro domowe „, „praca zdalna”, „job sharing” i „coworking” to kluczowe pojęcia na nowym rynku pracy. Nie należy przy tam zapominać o „sensie”, czyli o głębszej wartości pracy. Instytut Fraunhofera ds. Inżynierii Przemysłowej i Organizacji (IAO) mówi o „zakrojonym na szeroką skalę, ogólnokrajowym eksperymencie w zakresie ucyfrowienia pracy i współpracy”.
Wpływ na mobilność i urbanizację
Rozwój ten ma również wpływ na inne megatrendy, takie jak urbanizacja i mobilność. Stefan Rief, kierownik ośrodka badawczego ds. rozwoju organizacyjnego i projektowania pracy przy IAO prognozuje, że „coraz więcej osób będzie pracować coraz dłużej poza ich miejscem pracy. Jazda do pracy stanie się świadomą decyzją. A mieszkanie i praca na wsi mogą ponownie stać się dla wielu atrakcyjną opcją”. Choć nie dla wszystkich, jak zauważa Katharina Rath, członek zarządu opiekujący się działem kadr w firmie logistycznej DB Schenker. „Jedna trzecia naszych pracowników pracuje w magazynach i na terminalach. Dla nich „biuro domowe” w ogóle nie wchodzi
w grę”. W tym przypadku, jak twierdzi, należy zastanowić się nad nowym modelem elastyczności - na przykład w formie pracy zespołowej z płaską hierarchią i wysokim stopniem samostanowienia.
Na przemiany zachodzące w świecie pracy nie ma jednej odpowiedzi – jest cały wachlarz rozwiązań, które musimy wybrać a następnie wdrożyć.
Zmienia się nie tylko miejsce i czas pracy, ale również sposób współpracy z kolegami. „Dla coraz większej liczby osób udział pracowników w procesach decyzyjnych, samodzielność działania i sens pracy nabrały znaczenia. „Szczególnie w ostatnich dwóch latach bardzo się to nasiliło”, mówi profesor Jutta Rump z Instytutu Zatrudnienia i Pracodawczości (IBE). I nie chodzi tu tylko o modne startupy w Berlinie; niemieckie firmy średniej wielkości z dala od wielkich metropolii również przyswoiły sobie te nowe wartości. „Wszyscy nasi średniej wielkości liderzy światowego rynku z prowincji odnoszą sukcesy właśnie dlatego, że potrafią wyzwolić wśród swoich pracowników ducha zespołu, który kształtuje ich tożsamość. Innymi słowy chodzi o podejście: To jest moja firma, a my należymy do najbardziej innowacyjnych na świecie”.
Wyzwanie dla przedsiębiorstw
W Niemczech, z silnym sektorem małych i średnich przedsiębiorstw i wieloma „ukrytymi mistrzami”, jest to bardzo istotne, ponieważ MŚP są uważane za najważniejszą siłę napędową innowacji i technologii. Ponad 99 % firm w Niemczech to małe i średnie przedsiębiorstwa. Ich wkład w całkowitą wartość dodaną netto wynosi 61%, zapewniają 55 % miejsc pracy i zatrudniają 80 % uczniów nauki zawodu. Wiele firm ma jednak jeden wspólny problem: nie mogą znaleźć wystarczającej liczby wykwalifikowanych pracowników. Z jednej strony rosną wymagania zawodowe, a z drugiej strony, ze względu na zmiany demograficzne, liczba osób zatrudnionych stale się zmniejsza. Szczególnie dotknięte są zawody związane z rzemiosłem, przemysłem metalowym i elektrycznym oraz sektorem nauk przyrodniczych i technologii. Rząd federalny dostrzegł to i podejmuje środki zaradcze. W ramach strategii mającej na celu zapewnienie wykwalifikowanej siły roboczej, kobiety i osoby starsze mają być silniej zintegrowane na rynku pracy. Co więcej, promowana i ułatwiana ma być imigracja wykwalifikowanych pracowników z zagranicy – dzięki ustawie przyjętej w tym celu w 2020 roku. Przedsiębiorstwa są zachęcane również do korzystania z zalet różnorodności siły roboczej: osoby różnej płci, w różnym wieku i różnego pochodzenia, a także osoby niepełnosprawne, posiadają bogatszą wiedzę i szersze horyzonty, z czego firmy czerpią korzyści.
To, kto w przyszłości będzie wykonywał jaki zawód i w jakich warunkach, będzie oczywiście zależało też od rozwoju technologicznego. „Zasadniczo chodzi o to, jak ludzie i maszyny będą ze sobą współpracować w przyszłości” - wyjaśnia Ana Dujić, kierownik oddziału Thinktank przy Federalnym Ministerstwie Pracy i Spraw Socjalnych (BMAS). „Należy rozważyć dla każdego sektora, które elementy danego profilu zawodowego zostaną zastąpione przez maszyny, które umiejętności ludzkie przez nie udoskonalone, a które umiejętności ludzkie pozostaną wyjątkowe”.
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here:
