W sercu Europy

Mija 30 lat od spotkania ministrów spraw zagranicznych Francji, Niemiec i Polski w Weimarze w dniach 28 i 29 sierpnia 1991 roku. Od zjednoczenia Niemiec minął wówczas niecały rok, Polska nie była jeszcze członkiem UE, ale wizja nowej Europy ekscytowała ludzi. Roland Dumas, Hans-Dietrich Genscher i Krzysztof Skubiszewski złożyli po spotkaniu „Wspólną deklarację w sprawie przyszłości Europy”. Ministrowie spraw zagranicznych podkreślili w nim znaczenie partnerstwa francusko-niemiecko-polskiego dla zjednoczonej Europy.

„Spotkanie rozpoczęło się w klimacie europejskiego przebudzenia i radości z przezwyciężenia podziału Europy i Niemiec. Zwróciłem się wtedy do mojego francuskiego kolegi Rolanda Dumasa i mojego polskiego kolegi Krzysztofa Skubiszewskiego i powiedziałem im, że teraz Europa będzie mogła znowu wspólnie i na własną odpowiedzialność kształtować swoją przyszłość”, powiedział po latach Genscher radiostacji Deutschlandfunk.

Pojednanie i integracja były pierwszymi celami

Głównym celem członków UE, Francji i Niemiec, było w pierwszej kolejności doprowadzenie do pojednania polsko-niemieckiego na wzór pojednania francusko-niemieckiego. Przede wszystkim jednak chodziło o to, by obok Polski do UE weszły także inne nowe demokracje z krajów położonych na wschód od Niemiec. Projekt, który został ostatecznie zakończony wraz z rozszerzeniem UE w 2004 roku. Gdy cel ten został osiągnięty, Trójkąt Weimarski nabrał innego charakteru: stał się forum dyskusyjnym równorzędnych partnerów wokół aktualnych zagadnień polityki zagranicznej.

Biorąc pod uwagę wielkość gospodarczą i demograficzną Francji, Niemiec i Polski, te trzy państwa są właściwie predestynowane do odgrywania roli motoru stabilnej UE. Nie jest jednak tajemnicą, że od kilku lat ma to miejsce coraz rzadziej. Obecnie idee praworządności i wizje przyszłej Unii są zbyt odmienne po stronie Francji i Niemiec z jednej strony, a Polski z drugiej. A jednak ludzie są sobie bliscy bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. I nawet jeśli Trójkąt Weimarski nie funkcjonuje w sposób doskonały na poziomie państwowym, to na poziomie społeczeństwa obywatelskiego jest on prężny i stabilny. To również zasługa Stowarzyszenia Trójkąt Weimarski oraz powstałego w 2002 roku Komitetu Wspierania Współpracy Niemiecko-Francusko-Polskiej.

Dobrym przykładem może być Weimarskie Lato Filmowe 2021 z okazji 30. rocznicy pierwszego spotkania Trójkąta. Miasta partnerskie Weimar, Blois i Zamość świętują swój wieloletni związek prezentując filmy z Francji, Niemiec i Polski – ostatni seans odbędzie się 28 sierpnia, w dniu pierwszego spotkania i urodzin najsłynniejszego obywatela Weimaru Johanna Wolfganga Goethego. W Hamburgu zawiązał się kolejny „trójkąt” społeczeństwa obywatelskiego. Towarzystwo Niemiecko-Francuskie Hamburg Cluny e.V., Towarzystwo Niemiecko-Polskie Hamburg e.V. i Stowarzyszenie Trójkąt Weimarski e.V. porozumiały się w sprawie wspierania porozumienia francusko-niemiecko-polskiego w Hamburgu i regionie północnoniemieckim. Istnieje jeszcze Weimarski Trójkąt Kobiet, powstały w 2018 roku z inicjatywy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Niemiec, Konsulatu Generalnego w Gdańsku, Polsko-Niemieckiej Izby Handlu Zagranicznego oraz Fundacji Friedricha Naumanna. Dąży on do międzynarodowego porozumienia podobnie jak jego odnoga Weimarski Trójkąt Kobiet Biznesu: „Kobiety-przedsiębiorcy, które są również członkiniami Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej i Polsko-Francuskiej Izby Gospodarczej, chcą wymieniać się doświadczeniami i praktykami, ale również wspierać kobiety w planowaniu kariery zawodowej.”

Pozostaje więc nadzieja, że wspólna płaszczyzna na poziomie społeczeństwa obywatelskiego doprowadzi do lepszej współpracy także na poziomie państwa. W końcu nadal aktualne są słowa Hansa-Dietricha Genschera: „Trójkąt Weimarski jest wspólnotą losu trzech państw, które są ważne dla przyszłości Europy.”

© www.deutschland.de