Endüstri dönüşüyor
Hidrojen teknolojisinden yüksek performanslı çiplere: Dönüşüm iradesi sayesinde Almanya, makine ve tesis imalatında zirvede yer alıyor.

Fosil yakıtların olmadığı bir dünya – 15 yıl önce Dresden’de elektrolizör geliştirmeye ve üretmeye başlayan startup Sunfire’ın vizyonu tam da buydu. Bu sayede bu genç şirket küresel hidrojen piyasasının liderleri arasında yer alıyor: Elektrolizörler acil ihtiyaç duyulan hidrojeni elde etmek için elektrik enerjisi yardımıyla su moleküllerini parçalıyor. Günümüzde Sunfire 650’den fazla çalışanıyla bu sektörde dünya çapında lider üreticiler arasında yer alıyor ve 2024 yılında yatırımcılardan ve Avrupa Yatırım Bankası’ndan 500 milyon Euro’luk yatırım aldı. Sunfire CEO’su Nils Aldag diğer planlarını “Sağlanan kaynaklar büyümeyi sürdürmemize ve teknolojilerimizin sanayileşmesini son hız ilerletmemize yardımcı olacak” diyerek açıklıyor.

En büyük sanayi işvereni
Sunfire, makine ve tesis imalatı alanında çalışan 6.500’ün üzerindeki Alman şirketinden biri. Siemens, ThyssenKrupp Industrial Solutions, Bosch Rexroth ya da Trumpf gibi büyük oyuncuların yanında pek çok orta ölçekli şirket, küçük işletme ve startup da bulunuyor. Bu geniş faaliyet alanı tahrik teknolojisinden takım tezgâhlarına ve konveyör teknolojisinden robotiğe kadar uzanıyor. 2023 yılında yaklaşık 263 milyar Euro’luk ciro yapan sektör, Almanya’da bir milyondan fazla insanı istihdam ediyor ve bu sayede en büyük sanayi işvereni durumunda. Sektörün özelliklerinden biri de yüksek ihracat oranı – ürünlerin yüzde 80’den fazlası yurt dışına ihraç ediliyor. Alman Makine ve Tesis İmalatı Derneği’nin (VDMA) genel müdürü Thilo Brodtmann’a göre Alman firmaları uluslararası rekabette özellikle “Çözüm kabiliyeti, inovasyon ve kalite” bakımından öne çıkıyor. Sektörün “Almanya’daki sanayinin belkemiği olduğunu ve teknoloji tedarikçisi olarak tüm diğer endüstrilerin ürünlerini tedarik ettiğini” ifade etti.
İnovasyonun itici gücü YZ
Dijitalleşme ve yapay zeka (YZ) sanayinin tüm dallarında olduğu gibi makine imalatında da yeni ürünlerin geliştirilmesi ve kullanılması şeklini değiştiriyor. Bu arada dijital ikiz ya da Digital Twins denilen teknolojinin potansiyeli oldukça büyük. Strateji danışmanlığı şirketi PwC Strategy&’de uygulama grubu başkanı Bernd Jung “Teknoloji, fiziksel makinelerin ve tesislerin sanal modellerini oluşturmak için halihazırda büyük kapsamda kullanılıyor” diye açıklıyor. Digital Twins daha iyi denetim, bakım ve makine optimizasyonu ve beraberinde daha yüksek bir verim ve daha düşük devre dışı kalma süreleri sunuyor. Bunun için YZ algoritmaları çeşitli kaynaklardan gelen büyük miktarda heterojen veriyi alıp işliyor ve optimizasyon potansiyellerini gösterebiliyor.

Komple fabrikaların Digital Twins’leri
Bu sektördeki öncülerden biri de Siemens AG. Münihli teknoloji holdingi ve ana merkezi Bielefeld’de yer alan makine imalatçısı DMG Mori daha 2023 sonbaharında iş makinelerinin olduğu tüm işleme süreci için bir ilk dijital ikizi sundu. Bunu, kısa bir süre sonra Digital Twins’in sadece münferit makineler için değil aynı zamanda tüm fabrika tesislerinin enerji yönetimi için geliştirileceğinin duyurulması takip etti. Bu kez Siemens otomobil imalatçısı Mercedes-Benz ile birlikte çalıştı. Siemens Smart Infrastructure’ın CEO’su Matthias Rebellius “İşletme ve enerji kullanım senaryolarının birebir modellemesi sayesinde dijital enerji ikizi erken planlama aşamalarında daha hızlı ve daha şeffaf karar alma süreci sağlıyor” diye açıkladı. Mercedes-Benz’de üretim planlama başkan yardımcısı Arno van der Merwe şunları ekledi: “Digital Energy Twin, enerjetik bina süreçlerini başarıyla görselleştirmek, analiz etmek ve sürdürülebilir şekilde optimize etmek için cevabımız.”
Çip üretimine yönelik tesislerde dünya piyasası lideri
Şüphesiz dijital inovasyonlar ve YZ, makine imalatı için ciddi bir potansiyel sunuyor. Fakat bunlar sadece yüksek performanslı mikroçiplerin mümkün kıldığı bilgisayar performanslarına ihtiyaç duyuyor. Ve bunlar neredeyse sadece Asya’da ve ABD’de üretiliyor. Artan uluslararası ticari çatışmalar göz önüne alındığında bu bağımlılık Avrupa sanayisi için bir darboğaz faktörü olarak görülebilir. Ama madalyonun diğer yüzü tüm dünyadaki çip üreticilerinin Almanya’daki en modern teknolojiye muhtaç olduğunu gösteriyor. Hollandalı makine imalatçısı ASML yüksek performanslı mikroçipler için üretim tesislerinde adeta tekel oluşturmuş durumda ve bu konuda köklü geleneğe sahip iki Alman teknoloji şirketi olan Zeiss ve Trumpf ile sanayi işbirliği yapıyor. Zeiss en modern optik sistemlere katkıda bulunurken Trumpf makinelerin çalışması için son derece güçlü lazerlerle katkı sağlıyor. On yıllar boyu devam eden araştırma, milyarlarca yatırımlar ve yakın işbirliğine hazır olma, bu üç şirketi çip üretiminde zirve konuma yükseltti.

Meydan okumalara rağmen geleceğe güven
Almanya’daki diğer sanayilerde olduğu gibi Alman makine ve tesis imalatı da konjonktür dalgalanmaları ve uzman iş gücü yetersizliği gibi meydan okumalarla mücadele ediyor. Özellikle de yüksek ihracat oranları sektörü hassas hale getiriyor. VDMA Yönetim Kurulu Başkanı Brodtmann “Şirketler ister jeopolitik anlamda ister küresel ekonomide köklü küresel değişikliklerle başa çıkma zorluğuyla karşı karşıya ” diyor. Buna rağmen sektör inovasyon hızına ayak uyduruyor. Yalnızca 2024 yılında Almanya’daki makine imalatının inovasyon harcamaları yaklaşık 17,8 milyar Euro’ya ulaştı. Ve 2024 sonbaharında VDMA’nın yaptığı bir ankette şirketlerin yaklaşık yarısı 2025 yılı için ülke içindeki araştırma ve geliştirmeye yönelik çabaların güçlendirilmesini beklediklerini belirtti. Aynı zamanda Almanya, en cazip uluslararası araştırma merkezleri arasında ilk sırada yer aldı - bu noktada özellikle mühendislik bilimlerinin performans gücü temel faktör oldu.