Przejdź do głównej zawartości

Jak przemysł czerpie pomysły z biologii?

Ośmiornica lub sowa: wiele przedsiębiorstw w Niemczech wykorzystuje naturalne wzorce do realizowania koncepcji technicznych. Przedstawiamy trzy przykłady. 

Axel Novak, 22.07.2025
Efekt lotosu
Liście lotosu służą jako wzorzec dla powierzchni hydrofobowych. © ON-Photography

Kurtka puchowa, zamek błyskawiczny, samolot – wiele wynalazków bazuje na wzorcach biologicznych. Przedstawiamy trzy niemieckie firmy, które stawiają na bionikę. 

Zrównoważona siła ośmiornicy 

Roboty od dawna stosowane są w produkcji przemysłowej. Przez długi czas nie było odpowiedniego rozwiązania, jeśli idzie o przenoszenie przez silne chwytaki robotów delikatnych, kruchych przedmiotów. Rodzinne przedsiębiorstwo Festo z Esslingen am Neckar wykorzystało do swoich rozwiązań z zakresu automatyzacji wzory z natury. „TentacleGripper” przypomina ruchome ramię ośmiornicy. Składa się z miękkich, elastycznych segmentów, które są poruszane przez ciśnienie powietrza. Inne systemy Soft Robotic wzorują się na elastyczności rybiej płetwy, aby móc bezpiecznie chwytać i poruszać delikatne obiekty.

Festo opracowuje chwytaki robotów w oparciu o rozwiązania bioniczne.
Festo opracowuje chwytaki robotów w oparciu o rozwiązania bioniczne. © Festo AG & Co. KG

Tajemnica bezgłośnej sowy 

Kiedy powietrze ma się poruszać, uruchamiane są wentylatory, co często oznacza nieprzyjemny hałas. Firma Ziehl-Abegg z Künzelsau opracowała szczególnie ciche łopaty wentylatorów, których kształt przypomina pióra sowy. Sowy są znane z niemal bezgłośnego lotu. Ciche łopaty wentylatorów symulują ich zębatymi krawędziami i specjalnymi profilami pióra skrzydeł płomykówki i w ten sposób zmniejszają zawirowania powietrza i hałas. Przedsiębiorstwo oprócz wentylatorów produkuje także systemy napędowe i technikę regulacyjną i często inspiruje się zdobyczami bioniki.  

Płomykówki są znane z niemal bezgłośnego lotu.
Płomykówki są znane z niemal bezgłośnego lotu. © Rudolf Ernst/iStock

Na czym polega efekt lotosu? 

Powierzchnie urządzeń lub pojazdów muszą być chronione przed czynnikami atmosferycznymi i innymi wpływami środowiskowymi. Przykładem tego jest kwiat lotosu: liście tej azjatyckiej rośliny są zawsze czyste. Warunkowane jest to chropowatą powierzchnią pełną wypustek. Ta mikrostruktura uniemożliwia przywieranie cieczy i cząstek brudu. Woda perli się i zbiera cząstki brudu i pyłu. Koncern chemiczny BASF odtworzył tę mikrostrukturę w segmencie lakierów i powłok. Przetwarzane powierzchnie stają się hydrofobowe - czyli nie pozwalają na przywieranie wody - i są stosowane przede wszystkim w budownictwie i motoryzacji . Powłoka chroni też przed czynnikami środowiskowymi, tak że materiały dłużej przywierają.