Przejdź do głównej zawartości

Dlaczego demokracja i prawa człowieka to dwie strony medalu

Prawa człowieka zapewniają ochronę interesów jednostki, nawet jeśli nie jest ona przedstawicielem większości.

Mehrdad Payandeh, 03.12.2019
Demonstration
© dpa

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że istnieje niemalże nierozwiązywalna sprzeczność między prawami człowieka i demokracją: podczas gdy prawa człowieka stanowią prawa przysługujące jednostkom, grupom i mniejszościom, i one też, a szczególnie one! - mogą zająć pozycję wobec większości, demokracja zakłada rządy większości. Czy można zatem prawa i wolności jednostki w imię demokracji i powołując się na suwerenność narodu odsunąć na dalszy plan? Czy sądy, które kwestionują decyzje większości parlamentarnej w odniesieniu do praw człowieka i ochrony mniejszości, są  „niedemokratyczne“? Tego rodzaju przeciwstawianie sobie demokracji i praw człowieka, większości i mniejszości, forsowane przez re­żimy autorytarne i propagowane po części pod hasłami liberalnej demokracji, lekceważy fakt, że ochrona praw człowieka nie jest przeszkodą, lecz aspektem warunkującym trwałą demokrację. Prawa człowieka gwarantują wolne i sprawiedliwe wybory w warunkach równości politycznej. Prawa człowieka dają gwarancję otwartego dialogu i swobodnego procesu kształtowania opinii. Prawa człowieka zapewniają realizację demokratycznych decyzji, przez co przyczyniają się do skuteczności rządów demokratycznych. Co więcej, ograniczając władzę większości, prawa czlowieka pozwalają jednostkom, mniejszościom, zaakceptować decyzje demokratycznie wybranej większości i żyć zgodnie z nimi: demokracja daje mniejszości perspektywę stania się większością. Prawa człowieka zapewniają jednostce ochronę jej interesów nawet wtedy, gdy nie zalicza się ona do więk­szości. Tak jak prawa człowieka mają najlepsze możliwości rozwoju w demokracji, tak samo nie można sobie wyobrazić stabilnych rządów demokratycznych bez poszanowania, ochrony i wprowadzania w życie praw człowieka. Prawa człowieka i demokracja nie są antypodami, ale czynnikami wzajemnie warunkującymi powodzenie wspólnoty politycznej. Ich interakcja umożliwia jednostkom życie, którego fundamentem jest zarówno indywidualne jak i zbiorowe stanowienie o samym sobie. Innymi słowy, ochrona i realizacja praw człowieka jest prawdziwie demokratycznym projektem.

Jest ekspertem prawa międzynarodowego i wykładowcą w szkole prawa Bucerius Law School w Hamburgu. Specjalizuje się w takich dziedzinach jak ochrona praw człowieka, prawo utrzymania pokoju i prawo Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). W 2019 r. prof. dr Mehrdad Payandeh został członkiem Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD). Od 2002 r. jest on pierwszym niemieckim ekspertem prawa w tym ważnym or­ganie kontroli ustanowionym przez ONZ.

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: