Budować, budować, budować!

Wczesny ranek we Frankfurcie nad Menem. W świetle reflektorów żurawi budowlanych krzątają się dziesiątki robotników w żółtych kaskach, nadjeżdżają ciężarówki, pompy do betonu ustawiają swoje wysięgniki – każdy na placu budowy wie dokładnie, co ma robić. Tutaj nie tylko powstają pilnie potrzebne mieszkania. Obserwując to ruchliwe życie, łatwo zauważyć, że niemiecka branża budowlana i inżynierska reprezentuje wyjątkową jakość.  

„Budować, budować, budować!" – to motto, które niedawno wyznaczył kanclerz Niemiec Friedrich Merz. Niemiecka branża budowlana z pewnością nie zawiedzie w realizacji tego zadania.. 

Znaczenie niemieckiej branży budowlanej 

Branża budowlana należy w Niemczech do najważniejszych sektorów gospodarki. Obejmuje 360 000 przedsiębiorstw zatrudniających 2,6 miliona pracowników, którzy generują roczny obrót w wysokości około 430 miliardów euro. Biura architektoniczne i inżynieryjne zatrudniają ponad 540 000 osób i stanowią planistyczne fundamenty projektów budowlanych. 

Znaczenie sektora budowlanego odzwierciedlają również dane makroekonomiczne: około jedenastu procent produktu krajowego brutto przeznacza się na inwestycje budowlane. Tendencja jest rosnąca, ponieważ w nadchodzących latach nowy rząd federalny planuje inwestycje w wysokości setek miliardów euro w nowe projekty infrastrukturalne i modernizacje. Niemieckie firmy budowlane działają w ogromnym spektrum – budują wszystko, co można zbudować: budynki mieszkalne i biurowe, wieżowce, drogi, mosty, tunele, lotniska, dworce kolejowe i zakłady przemysłowe. 

Silny sektor średnich przedsiębiorstw w niemieckiej branży budowlanej 

Zdecydowana większość to małe i średnie przedsiębiorstwa: tylko 1,2 procent z nich zatrudnia więcej niż 100 pracowników. Jednocześnie branżę kształtują znane marki o międzynarodowym zasięgu, na czele z firmą Hochtief, zatrudniającą 37 000 pracowników i osiągającą około 28 miliardów euro obrotu. Kolejnymi przykładami są takie firmy, jak Ed. Züblin, Max Bögl, Goldbeck czy Bauer AG. 

Niektóre niemieckie budowle budzą podziw na całym świecie. Przykładem może być firma Hochtief, która odegrała kluczową rolę przy budowie Filharmonii nad Łabą w Hamburgu – architektonicznej ikony, przyciągającej turystów z całego świata.  

W Berlinie firma Züblin zrealizowała odbudowę Zamku Miejskiego, zachowując najwyższe standardy rzemieślnicze. Z kolei Bauer AG zyskała międzynarodowe uznanie za specjalistyczne prace głębokościowe – m.in. przy budowie najwyższego budynku świata, Burj Khalifa w Dubaju. Firma Hochtief zrealizowała również tunel NorthConnex w Australii, a firma Goldbeck dynamicznie rozwija się we Francji i Polsce, tworząc modułowe biurowce i hale logistyczne. Lista sukcesów jest długa i stale się wydłuża. Wiele spektakularnych projektów na całym świecie świadczy o niezawodności i jakości niemieckiego sektora budowlanego. 

Mieszkania, mosty, infrastruktura: jakość odpowiada na potrzeby rynku 

Także w Niemczech jest wiele do zrobienia. W 2023 r. ukończono prawie 300.000 mieszkań, z czego ok. 263 000 powstało w nowych budynkach. To jednak wciąż za mało, by zaspokoić popyt w aglomeracjach. Rosnące ceny gruntów, coraz wyższe stopy procentowe i wymagające przepisy budowlane stanowią wyzwanie dla inwestorów. 

Z drugiej strony to właśnie te przepisy gwarantują uznawane na całym świecie standardy jakości. Niemiecki nadzór budowlany należy do najbardziej rygorystycznych na świecie – normy klimatyczne są konsekwentnie wdrażane, a dobrze wykwalifikowany personel zapewnia trwałość, bezpieczeństwo i zrównoważony charakter budowanych obiektów. Ta dokładność ma pozytywny wpływ nie tylko na budynki mieszkalne i biurowe, lecz także na infrastrukturę – na drogi, mosty czy linie kolejowe. Ona działa profilaktycznie, pozwala unikać usterek, a w dłuższej perspektywie oszczędzać zasoby. 

Mimo to wiele firm opowiada się za ograniczeniem biurokracji. Zgodnie z ankietą przeprowadzoną przez Główny Związek Niemieckiego Przemysłu Budowlanego wśród przedsiębiorstw z branży, 87% firm uważa, że projekty powinny być zatwierdzane szybciej. 57% życzy sobie większą efektywność po stronie zamawiających z sektora publicznego, natomiast 50% domaga się elastyczniejszej interpretacji prawa zamówień publicznych. Na te wyzwania ma odpowiedzieć nowa inicjatywa rządowa „Bauturbo” („Turbo dla budownictwa”). Minister budownictwa Verena Hubertz podkreśla: „Chcemy mniej papieru, a więcej koparek. Chcemy przyspieszyć budowę mieszkań!”. 

Czy zrównoważony rozwój może napędzać budownictwo? 

Również w kwestii adaptacji do zmian klimatu i zrównoważonego rozwoju niemiecka branża budowlana wykazuje się dużą innowacyjnością. Coraz więcej firm korzysta z nowoczesnych materiałów oszczędzających zasoby, takich jak beton z recyklingu czy konstrukcje hybrydowe z drewna. Zielone dachy, instalacje fotowoltaiczne, odzysk wody deszczowej oraz materiały niskoemisyjne to już standard w wielu projektach. 

Budownictwo uwzględniające aspekty klimatyczne, ochronę przed upałami, gwałtownymi opadami czy powodziami, jest postrzegane jako szansa. Prezes Centralnego Związku Niemieckiego Rzemiosła Budowlanego Wolfgang Schubert-Raab stwierdza: „Adaptacja do zmian klimatu to nie tylko reakcja obronna – to silnik napędowy dla całego łańcucha wartości w branży budowlanej”. Schubert-Raab wskazuje na nowe rynki, miejsca pracy i modele biznesowe – pod warunkiem, że regulacje pozostaną przewidywalne i możliwe do wdrożenia w praktyce. 

Gotowi na przyszłość 

Niezależnie od tego, czy chodzi o tunel pod Bełtem Fehmarn do Danii, nowy dworzec główny w Stuttgarcie, czy modułowe osiedla mieszkaniowe w dużych miastach – niemieckie firmy budowlane i biura projektowe każdego dnia udowadniają, że jakość, kreatywność i zrównoważony rozwój mogą iść w parze 

Jednak presja nie maleje: brakuje wykwalifikowanych pracowników , procesy planistyczne są skomplikowane, a ceny materiałów często się zmieniają. Jednak to właśnie takie wyzwania, jak ochrona klimatu, deficyt mieszkań, modernizacja infrastruktury mogą stać się silnikiem napędowym innowacji i wzrostu. Niemieckie firmy budowlane dysponują kluczowymi atutami, by stawić im czoła: doświadczeniem, fachową wiedzą i wysoką świadomością jakości. Jeśli wszyscy – politycy, inwestorzy, samorządy, organizacje branżowe i sama branża – będą działać wspólnie, wtedy będzie można stworzyć historię sukcesu, która stanie się wzorem na skalę międzynarodową.