Niemiecki hymn państwowy

Niemiecki hymn państwowy składa się wyłącznie z trzeciej strofy „Pieśni Niemiec” („Deutschlandlied”) autorstwa Augusta Heinricha Hoffmanna von Fallerslebena (1841). Melodię hymnu skomponował Joseph Haydn na przełomie 1796/97 roku.

Tekst hymnu państwowego Niemiec

Jedność i prawo i wolność
Dla niemieckiej ojczyzny,
Do tego wszyscy dążmy
Po bratersku, sercem i czynem.
Jedność i prawo i wolność
Są gwarancją szczęścia.
Kwitnij w blasku tego szczęścia
Kwitnij, niemiecka ojczyzno.

© www.deutschland.de

Kiedy trzecia zwrotka „Pieśni Niemiec” stała się hymnem państwowym?

W 1991 roku, w kilka miesięcy po zjednoczeniu Niemiec, prezydent Richard von Weizsäcker i kanclerz Helmut Kohl ustanowili hymnem wyłącznie trzecią zwrotkę utworu. Dlatego tylko ta zwrotka jest poddana szczególnej ochronie jako symbol państwowy i wartość konstytucyjna. Inaczej niż w krajach takich jak Francja czy Polska, niemiecki hymn nie jest zapisany w konstytucji ani określony przez ustawę. W latach 1952 - 1991 za oficjalny hymn uznawana była cała pieśń, nawet jeśli przy oficjalnych okazjach śpiewano wyłącznie trzecią zwrotkę.

Dlaczego tylko trzecia zwrotka jest hymnem państwowym?

August Heinrich Hoffmann von Fallersleben napisał „Pieśń Niemców“ lub „Pieśń Niemiec“ w 1841 roku na, wówczas brytyjskiej, wyspie Helgoland. W 1841 roku obszar niemieckojęzyczny był podzielony na bardzo wiele większych i mniejszych państw. Poeta przeciwstawiał się takiemu rozbiciu i opowiadał się za jednością Niemiec. Słowa, poprzez które wyraził swoje poglądy w owym czasie, mogą być dziś łatwo zrozumiane opacznie. Również obszar, na którym używany jest język niemiecki, jest dziś znacznie szerszy od terytorium Niemiec. Aby w wyniku ewentualnych nadinterpretacji nie przypisywano Republice Federalnej intencji niezgodnych z jej tożsamością, pierwsza i druga zwrotka utworu są pomijane.

Jaką rolę odegrał hymn w niemieckiej historii?

„Pieść Niemców“ z melodią Haydna była często śpiewana w czasie rewolucji 1848/1849 jako wezwanie do zjednoczenia Niemiec, później jednak popadała w coraz większe zapomnienie. W okresie Republiki Weimarskiej, pieśń została w 1922 roku z inicjatywy prezydenta Friedricha Eberta ogłoszona hymnem państwowym. Ze względu na tekst odnoszący się do poczucia tożsamości narodowej, rząd oczekiwał, że rozbudzi on większe poparcie społeczne dla młodego demokratycznego państwa. Po przejęciu władzy przez narodowych socjalistów w 1933 roku hymn został zachowany, jako że tekst pierwszej zwrotki zdawał się legitymizować plany podbojów wojennych. Podczas oficjalnych uroczystości grano i śpiewano go zawsze razem z hymnem NSDAP („Pieśnią Horsta Wessela“). Także z tego powodu, dziś hymnem państwowym Niemiec jest tylko trzecia zwrotka pieśni.

Skąd pochodzi melodia niemieckiego hymnu państwowego?

Austriacki kompozytor Joseph Haydn napisał melodię w latach 1796/97 na zlecenie Franciszka II, cesarza Austrii i króla Węgier. W postaci hymnu cesarskiego „Gott erhalte Franz, den Kaiser” była ona śpiewana jako hymn ludowy Austrii aż do końca cesarstwa w 1867 r., z tekstem zmieniającym się w zależności od cesarza.