Jaka przyszłość czeka dziennikarstwo?

Słychać rozmowy w rozmaitych językach. Ludzie ze wszystkich części świata kłębią się w korytarzach Bundeskunsthalle w Bonn. Atmosfera tego wydarzenia jest szczególna i podporządkowana jednemu wspólnemu dążeniu: ochronie dziennikarstwa przed pojawiającymi się zagrożeniami. Około 1700 twórców mediów z ponad 100 krajów skorzystało z zaproszenia Deutsche Welle (DW) na Global Media Forum, aby w myśl zasady „Breaking barriers, building bridges“ wymieniać poglądy i razem szukać rozwiązań. 

Przyszłość dziennikarstwa 

Dla Nathanaela Liminskiego, ministra spraw wewnętrznych i europejskich, międzynarodowych i mediów w Nadrenii-Westfalii, nasze czasy są naznaczone przez „kryzysy, wojny i przemiany”. W obliczu tych wyzwań w opinii Liminskiego nasuwa się istotne pytanie: Jak można zabezpieczyć przyszłość niezależnego dziennikarstwa? Konkretne propozycje padały bezpośrednio od publiczności: przez kod QR słuchacze mogli uczestniczyć w dyskusjach na scenie. „Swobodny dostęp”, „Transparencja”, „Obiektywizm” lub po prostu „Pieniądze” to niektóre z odpowiedzi publiczności na pytanie, jakie kwestie są istotne dla współczesnych mediów. 

Wyzwania warunkowane przez sztuczną inteligencję i dezinformację 

Jedno z największych wyzwań dla dziennikarstwa stwarza sztuczna inteligencja (AI). W różnych panelach i warsztatach temat ten jest poruszany pierwszego dnia Global Media Forum z różnych perspektyw. Minister Liminski opowiada się za regulacją sztucznej inteligencji, ponieważ należy chronić przed nią autorów i twórców. Oprócz tego należy ograniczyć niekontrolowane rozpowszechnianie dezinformacji.  

Marta Kos, Europejski Komisarz ds. rozszerzenia i europejskiej polityki współpracy międzypaństwowej uważa za właściwe rozwiązanie stosowanie odpowiednich algorytmów w mediach społecznościowych: „Kłamstwa szybko są rozpowszechniane, a ich wykrywanie wymaga coraz większych środków.” Dezinformacja to „fundamentalne zagrożenie” dla swobodnego i niezależnego dziennikarstwa i dla demokracji w ogóle. Europejski Komisarz apeluje do publiczności: „W gąszczu różnych treści musimy opowiadać lepsze historie.”  

Właściwe obchodzenie się z AI 

Jednak jak należy postępować z AI? Coraz częściej pada w tym kontekście hasło kompetencji medialnej i kompetencji AI, których potrzebują zarówno twórcy mediów, jak i ich użytkownicy. Z panelu „Between efficiency and ethics – AI in journalism” wyraźnie wynika, że przy właściwym obchodzeniu się z zagadnieniem AI mogą też wynikać pewne szanse. Kanadyjska dziennikarka i ekspert AI Nikita Roy wskazuje możliwość wytrenowania AI odpowiednio do potrzeb danej redakcji. Można byłoby wówczas zaoszczędzić czas w codziennej pracy redakcji lub stworzyć nowe drogi interakcji z użytkownikami. To, że AI mogłaby zastąpić pracę dziennikarzy, nie jest możliwe do przyjęcia, co do tego, wszyscy są zgodni. 

Freedom of Speech Award 

W ramach Global Media Forum przyznano DW Freedom of Speech Award 2025 gruzińskiej dziennikarce Tamar Kintsurashvili. Kintsurashvili jest zarządzającą i redaktorem naczelnym Media Development Foundation i platformy weryfikacji faktów Myth Detector. Mimo gróźb wobec niej i jej rodziny każdego dnia angażuje się na rzecz wzmocnienia swobody mediów w Gruzji. Podczas ceremonii przyznania nagród 7 lipca 2025 roku Kintsurashvili podkreśliła w przemówieniu współpracę z kolegami: „To nagroda nie tylko dla mnie; to ukoronowanie pracy zespołu profesjonalnych dziennikarzy, osób prowadzących research i ekspertów, którzy prowadzą działalność w czasach dezinformacji, które są rozpowszechniane w ramach prowadzonej wojny hybrydowej.”