Wytyczne dla nowej polityki bezpieczeństwa

Rząd federalny zrealizował jedno ze swoich głównych założeń: powstała pierwsza Strategia Bezpieczeństwa Narodowego dla Niemiec. Kanclerz Olaf Scholz, minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock oraz pozostali ministrowie przedstawili w Berlinie liczącą około 40 stron koncepcję pod tytułem „Zintegrowane bezpieczeństwo dla Niemiec“. Odpowiadamy na najważniejsze pytania z nią związane:

Dlaczego opracowano Strategię Bezpieczeństwa Narodowego?

Partie rządzące SPD, Zieloni oraz FDP już w 2021 roku w umowie koalicyjnej zapisały przygotowanie takiej strategii jako jedno z głównych założeń współpracy. W marcu 2022 r., w zaledwie miesiąc po rosyjskiej napaści na Ukrainę, podczas oficjalnej inauguracji prac nad Strategią Bezpieczeństwa Narodowego, minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock przedstawiła jej podstawowe założenia i plany. Jak zapowiedziała minister Baerbock, chodzi o „zabezpieczenie wolności naszego życia“. Podkreślała przy tym konieczność „szerokiego rozumienia bezpieczeństwa“.

Przedłożona w ponad rok później strategia ma uwzględniać wszelkie wewnętrzne i zewnętrzne zagrożenia bezpieczeństwa, na jakie mogą być narażone Niemcy. Zakres regulowanych w niej kwestii jest szeroki: od zagrożeń militarnych, poprzez możliwe ataki cybernetyczne, aż po skutki zmian klimatycznych. Minister spraw zagranicznych Baerbock już podczas inauguracji prac w marcu 2022 roku nazwała kryzys klimatyczny „istotnym aspektem polityki bezpieczeństwa naszych czasów“.

Podczas prezentacji przyjętej koncepcji, kanclerz Scholz mówił o modelu zintegrowanego bezpieczeństwa. Obszar, w którym plany rządu federalnego ograniczały się wcześniej wyłącznie do polityki obronnej, zostanie teraz objęty nowym, kompleksowym podejściem.

W jaki sposób powstała strategia?

W prace nad nową strategią bezpieczeństwa zaangażowany był praktycznie cały rząd. O znaczeniu tego dokumentu może świadczyć sam fakt, że został on zaprezentowany wspólnie przez kanclerza Olafa Scholza, minister spraw zagranicznych Annalenę Baerbock, ministra finansów Christiana Lindnera, ministra obrony Borisa Pistoriusa oraz minister spraw wewnętrznych, Nancy Faeser. Udział w opracowaniu strategii mieli także zagraniczni partnerzy Niemiec oraz eksperci w dziedzinie różnych aspektów bezpieczeństwa.

W proces jej tworzenia zostali włączeni także obywatele. Wiosną i latem 2022 roku odbyły się tzw. dialogi obywatelskie w siedmiu miastach. „Dla mnie stanowią one zarówno proces partycypacyjny w opracowaniu strategii bezpieczeństwa, jak i sedno tego, czym dla mnie samej i naszego środowiska jest polityka zagraniczna: bowiem polega ona nie tylko na wymianie opinii pomiędzy stolicami czy pomiędzy ministrami, lecz pomiędzy ludźmi“, podkreślała minister Baerbock.

Jakie są główne cele strategii bezpieczeństwa?

„Jej cel jest jasny: zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich obywateli oraz wkład w bezpieczeństwo całej Europy“, mówił kanclerz Scholz o głównych założeniach koncepcji. „Celem pierwszej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego jest sprawienie, byśmy byli silniejsi we wszystkich dziedzinach życia“, wyjaśniła minister spraw zagranicznych Baerbock. „Jako, że nowe zagrożenia mają charakter złożony i dotykają wszystkich obszarów państwa, społeczeństwa i gospodarki, również nasza polityka bezpieczeństwa obejmie w sposób zintegrowany wszystkie te obszary”.

Rząd podsumowuje swoją koncepcję w trzech słowach: obronna, odporna i długotrwała. „Najważniejszym zadaniem niemieckiej polityki bezpieczeństwa jest zapewnienie, abyśmy także w przyszłości mogli żyć w naszym kraju w sercu Europy w pokoju, wolności i bezpieczeństwie”, napisano w dokumencie. Niemcy deklarują w nim również stałą przynależność do NATO i Unii Europejskiej oraz wzmocnienie sił zbrojnych poprzez przeznaczenie średnio dwóch procent PKB na cele obrony, i to w perspektywie długoterminowej.

Zakres kwestii poruszanych w koncepcji jest bardzo szeroki. Zalicza się do nich między innymi ochrona infrastruktury technicznej, bezpieczeństwo cybernetyczne i kosmiczne, bezpieczeństwo surowcowe, energetyczne i żywnościowe, ochrona przed pandemiami, a także walka z dezinformacją. Za ważne zadanie, również z punktu widzenia bezpieczeństwa, rząd federalny uznaje też działania na rzecz ochrony klimatu i utrzymania różnorodności biologicznej.

Pełna treść Strategii Bezpieczeństwa Narodowego jest dostępna tutaj.