Muzeum i laboratorium: Forum Języka Niemieckiego
Żywy zasób języka niemieckiego: taką rolę ma pełnić nowo powstające muzeum w Mannheim.
R5, 6-13. To nie numer lotu, lecz adres Instytutu Języka Niemieckiego im. Leibniza (IDS), znajdującego się w zbudowanym na planie szachownicy, ”kwadratowym” śródmieściu Mannheim. W tym głównym niemieckim ośrodku dokumentacji i badań nad językiem powstaje „Forum Języka Niemieckiego“, wyjątkowe w skali świata muzeum naukowe.
Biografie językowe i podarowane dialekty
Będzie to muzeum, do którego odwiedzający sami przynoszą eksponat: jest nim język. Działalność Forum ma opierać się na zasadzie nauki obywatelskiej. Każdy odwiedzający będzie miał okazję stać się częścią pracy badawczej. Będzie można pozostawić na przykład własne wiadomości przesłane poprzez chat. Znajdą się tu również studia nagraniowe, w których odwiedzający będą mogli nagrać swój język i dialekt lub opowiedzieć swoją językową biografię związaną z historią migracyjną. W ten sposób badacze chcą sprawdzić to, czego nie można dowiedzieć się inaczej: w jaki sposób język jest używany przez społeczeństwo. Henning Lobin, dyrektor ds. naukowych IDS, powiedział w rozmowie z Deutschlandfunk: „Gdy założymy, że w Forum będziemy rok po roku, dekada po dekadzie zbierać takie materiały, to po kilku latach zgromadzimy zasoby pozwalające niemal na żywo śledzić małe zmiany w języku, jego ciągły rozwój“.
Pomiędzy muzeum i laboratorium
To, że Forum powstaje w dzielnicy Mannheim Neckerstadt-West, nie jest przypadkiem. Mieszkają tu przedstawicie ponad 100 narodowości, posługujący się jeszcze większą liczbą języków. Wielojęzyczność kształtuje charakter miasta i wpływa na tutejszą codzienność, od języka młodzieżowego po zapożyczenia z języka arabskiego lub tureckiego.
Oprócz projektów z obszaru nauki obywatelskiej, w Forum, które ma stanąć w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Neckar, powstanie także ekspozycja stała. Ma ona dotyczyć historii języka niemieckiego oraz między innymi „Unserdeutsch“, jedynego znanego języka kreolskiego powstałego na bazie języka niemieckiego. W „Forum Języka Niemieckiego” badania i publiczność będą się przenikać. Ma to pomóc zapewnić większą transparentność i zwiększyć zaufanie społeczne do metod i intencji nauki. Pomysł na muzeum narodził się już w połowie lat 2000. Budowa obiektu rusza w 2024 r., a otwarcie muzeum planowane jest na 2027 rok.