Różnorodne brzmienie języka niemieckiego

Niemiecki jest językiem urzędowym w Niemczech, Austrii, Liechtensteinie, Luksemburgu, Belgii i Szwajcarii. Jednak po niemiecku mówi się także daleko poza granicami tych państw – i to w sposób szczególny: w formie wciąż podtrzymywanych dialektów – lub mieszanki językowej, bogatej w neologizmy. Te „wyspy językowe“ są świadectwem migracji, wymiany kulturowej i historii kolonialnej.

Namibia: Namdeutsch

W okresie niemieckiego kolonializmu od 1884 do 1915 roku, w Namibii wykształcił się samodzielny wariant języka. „Namdeutsch“ jest mieszanką języka wysokoniemieckiego, afrikaans i angielskiego. Charakterystyczne dla niego są neologizmy i kreatywna konstrukcja zdań, która wykorzystuje gramatykę języków wpływowych. Namdeutsch brzmi bardziej miękko, łagodniej i płynniej od standardowego języka niemieckiego; sylaby – podobnie jak w afrikaans – są rozłożone bardziej równomiernie. Zgodnie z szacunkami, w języku Namdeutsch mówi około 20 000 osób. Język ten w wielu miejscach do dziś funkcjonuje w miastach i życiu publicznym Namibii; od nazw ulic, poprzez szyldy reklamowe, po niemieckojęzyczne media. Namdeutsch wciąż się rozwija, wśród młodzieży funkcjonuje już nawet „Namslang“. Pomimo wielu neologizmów, wariant ten jest dość dobrze zrozumiały dla młodych rodzimych użytkowników języka niemieckiego.

Papua-Nowa Gwinea: Unserdeutsch 

Unserdeutsch jest jedynym znanym językiem kreolskim opartym na języku niemieckim. Powstał on na początku XX wieku w szkołach misyjnych w ówczesnej niemieckiej kolonii, Nowej Gwinei. Język ten łączy niemiecką gramatykę z melanezyjską melodią języka i językami lokalnymi takimi jak tok pisin. Jego brzmienie jest miękkie, rytmiczne i melodyjne. Ta forma języka została odkryta i udokumentowana dopiero w latach 70. ubiegłego wieku. Język ten uznawany jest za silnie zagrożony, według szacunków posługuje się nim poniżej 100 pierwotnych użytkowników. Badacze starają się udokumentować tę unikalną odmianę języka pochodzącą z Oceanii.

Brazylia: Hunsrückisch

W XIX wieku wiele osób wyemigrowało z Hunsrück i innych regionów Niemiec do południowej Brazylii. Tam wykształcił się „Riograndenser Hunsrückisch“, niemiecki dialekt, który do dziś używany jest w stanach takich jak Rio Grande do Sul. Hunsrückisch brzmi jak dialekt reński z wtrąceniami słów portugalskich i brazylijskim rytmem zdaniowym. Pomimo prześladowań politycznych w trakcie II wojny światowej, dialekt zachował się i przeżywa nawet obecnie swoisty renesans – dzięki projektom kulturalnym i klubom językowym. Zgodnie z szacunkami Uniwersytetu w Eichstätt, dialektem posługuje się od 400 000 do 1,3 miliona osób w południowej Brazylii.